Entri Populer

Senin, 21 Maret 2011

LAPAN PARINDUAN


Syair Riwayat

LAPAN PARINDUAN
Oleh Shaff Ra Alisyahbana

Dengan Bismillah kami curito
Curito lamo waktu daolu
Di Ranah Nata asa bamulo
Taruko ranah supayo maju

Iko curito Lapan Parinduan
Asal muasal ado Kerajaan
Ranah Nata tampek tumpuan
Hinggo badiri anam Kerajaan

Bamulo abad ka anam baleh
Ibnu Bathuthah datang nan jaleh
Rampah-rampah baliau galeh
Satiok dibaok salalu tandeh

Wakatu datang ka Ranah Nata
Ado urang di hukum dera
Rengek tangih di ateh bukik
Ka baso Arab baliau rakik

Ranah Nata arang di ateh bukik
Baso Arab nan indak sulik
Ibnu Bathuthah mamelok namo
Sampei kini tasabuik juo

Kini banamo Bukik Bandera
Tampek tahukum dilacuik dera
Haji Sham Pho Boo nandak singgah
Di puncak bakibar tiang bandera


PARINDUAN PARTAMO

Datang Datuak Imam Basya
Saparinduan di Ujuong Gadieng
Lalu masuok ka Ranah Nata
Padang Malako kalua ladieng

Ratiah Raani Gumilah Hindun
Di Malako tampek bahimpun
Tingga disitu ba puluoh tahun
Sambie baladang jo bakabun

Masuok nan dari Kualo Tuo
Biduok tambangan masuok muaro
Lalu singgah di Tanjuong Bungo
Labuohan Ajuong sampei Malako

Rajo nan Sutan di Indopuro
Taruko ranah di Linggo Bayu
Baok dosanak sado-sadonyo
Di bateh ulayat Muaro Salayan

Tuanku Basya nan Tuo
Itu namo rajo ka duo
Anak tuo Sitty Ratiah
Datuok Basya nan katigo

Datuok Basya kawin jo Baruaci
Anak tongga si Rajo Gunuong
Tuanku nan Kusuik si Tamamusi
Rajo ka ampek mamacik kampuong

Tuanku Basya Sutan Sailan
Rajo kalimo di Ranah Nata
Sutan Iskandar rajo ka anam
Anak dari Puti nan Kalam

Tuanku nan Kusuik anak Gumilah
Sutan Sailan anak si Puti Tuo
Jadi Tuanku di Ranah Nata
Manyusuok ranah jadi ba mayo

Tuanku Si Intah rajo katujuoh
Kasalapan urang nan di jujuoh
Nahi Mangatas si Puti Junjuong
Padusi patamo mamacik kampuong

Kasambilan Sutan Muhammad Nata
Anak rajo Tuanku Si Intan
Rajo Hidayat kasapuluoh tahta
Mamimpin ranah supayo aman

Kasabaleh Tuanku Marah Himpun
Duo baleh Muhammad Arif Tuanku Paniun
Sutan Sri Dewa ka tigo baleh
Itu tacatat di dalam sejarah nan jaleh

Rajo Hidayat anak Sutan Salim
Anti Ulando kolonial zalim
Marah Himpun anak Si Kambuik
Dalam tarombo jaleh tasabuik

Muhammad Arif anak Gando Dewi
Sutan Sri Dewa anak Sutan Anjuong
Tigo baleh rajo Pandeka Nagari
Harago diri si Bundo Kanduong

Parinduan Kaduo

Di Linggo Bayu lain curito
Rajo nan Sutan rajo patamo
Kaduo Bandaro tigo Rajo Gunuong
Asik manyusuok ranah jo kampuong

Rajo ka ampek Tuanku nan Mudo
Kalimo banamo Tuanku Bagindo
Tuanku nan Mudo anak Rajo Gunuong
Di Linggo Bayu di bina kampuong

Tuanku Bagindo anak Puti Baruaci
Cucu nan dari Sitty Ratiah
Rajo Bujang Tuanku nan pangganti
Tuanku ka anam yon an di sembah

Rajo ka tujuoh si Marah Himpun
Kalapan Sutan Muhammad Amin
Di Lingga Bayu ranah sa rumpun
Supayo hiduik samakin tajamin

Sambilan Sutan Muhammad Yakub
Muhammad Zahab nan kasapuluoh
Sapuluoh rajo nan alah cukup
Manjadi tungkek sarato suluoh

Sambilan sapuluok kakak baradiek
Samo pandei jo samo cadiek
Lingga Bayu samakin manariek
Itulah curio nan di baliek – baliek

Parinduan Katigo

Nan datang dari Indopuro
Parinduan katigo di Batahan
Sutan Rangkayo Rajo Dirajo
Di Kampuong Godang Kerajaan

Kaduo Sutan Mangatimbuong Dilauiktan
Ibrahim Natarap dari Aceh Salatan
Koto Labu ulayat Batahan
Di Sapabolo tingga saparinduan

Duo parinduan nan dapek tarombo
Mangkonyo jaleh anak siapo
Anam parinduan alun basuo
Singkek sajo data nan ado

Parinduan Ka ampek

Parinduan ka ampek di Simpang Sao
Kerajaan Kinondom namo
Sutan Tiansyah nan dari Bangkahulu
Manyusuok ranah supayo maju

Kaduo namo Rajo Makhutur
Katigo banamo si Rajo Nazir
Simpang Sao manjadi makmur
Pindah ka Bintue karano banjir

Rajo ka ampek si Rajo Tuo
Kalimo Rajo Mudo Maramik
Kerajaan Kinondom di Simpang Sao
Ka Bintue mangkonyo bangkik
Parinduan Kalimo

Rajo Merangkat parinduan kalimo
Kerajaan Singkuang dibari namo
Rajo Rasa Murung rajo kaduo
Lukman Daulay rajo nan katigo

Ka ampek rajo Janda Mora
Ka anam banamo Tohar Daulay
Ranah Singkuang yo tanah baru
Sham Pho Boo mamelok mamulei

Rumah Gadang batiang gadieng
Tulang pungguong paus sandi rumanyo
Tonggak di ukie bahannyo tarieng
Sampei kini nan tatap tanamo

Parinduan Ka anam
Si Hitam Lidah Rajo di Angkola
Parinduan ka anam di Batu Gajah
Rajo Badurraman jo Badurralam
Bakureh tanan di Simpang Talam

Rajo ka ampek namo Si Poncan
Kalimo banamo Nali Marah Sutan
Disiko banyak patuong arca tasimpan
Ka kontler Ulando di pajua balikan

Parinduan Katujuoh

Parinduan katujuoh dari Payakumbuah
Si Jebak nan bagala Rajo Barat
Isterinyo banamo Simanah Sinantiku
Dari Sungai Hampar Sumatera Barat

Syekh Abdul Fattah anak patamo
Lahie di Nata tujuohbaleh nol tigo
Sinansilih umak dari anak-anaknyo
Dapek anak sampai ba limo

Nan tuo banamo Hajjah Nampisah
Kaduo banamo Haji Abdurrahman
Anak katigo namo Hajjah Hasnah
Duo laki-laki tigo parampuan

Syekh Abdul Jabbar anak ka ampek
Kalimo banamo Hajjah Khadijah
Masuok kaluarga nan mandapek
Tingga bamukim di Ranah Nata

Syekh Abdul Rauf adiek Abdul Fattah
Anak baram[ek nan samo banyak
Syekh Muhammad Alwi jo Ahmad Zaidi
Cayo Ameh sarato jo Cayo Dani

Muhammad Alwi nikah jo Gandam Dewi
Cayo Ameh nikah jo Rajo Hidayat
Rajo kasapuluoh Cayo Ameh permaisuri
Anak Puti Junjuong rajo nan hebat

Syekh Abdul Fattah Ulama Terkemuka
Tacatat di tingkek Sumatera Utara
Abdul Fattah Mardiah jo Malik Baleo Nata
Nan di abadikan Ulama Sumathratus Tsamalia

Syekh Abdul Rauf Abu Tarala
Guru Silek di Taluok Mambang
Tasabuik namo jo Silek Nata
Sampei kinin tarui bakambang

Syekh Imam Bosar jo Abdul Manan
Syekh Marancar Tamang jo Bentieng
Muridnyo banyak sampei ka Sidimpuan
Dalu-dalu Sipirok sakitar Mandaelieng

Parinduan Kasalapan

Parinduan kalapan namo Abdullah
Dari Muara Mais di Kotanopan
Syekh Abdul Malik Baleo Nata
Bagala Angku Surau urang imboukan

Hajjah Thaibah isteri partamo
Dapek amanah baranak ampek
Hajjah Habibah padusi kaduo
Baranak tujuoh nan padek – padek

Syekh Abdul Fattah tariqat Naqsabandiah
Di Surau Tambak mangaji Alif Ba Ta
Tuhfatur Raghibin Fiqih Tashauf Melayu
Itulah karangan nan ba bantuok buku

Lain Abdul Fattah Pagaran Sigatal
Lahie di Palak Taleh Sumuo Batu
Dari Mandaelieng datangnyo asal
Jadi murid Abdul Fattah Sinantiku

Pandam pakuburannyo di Banja Aceh
Anam kaluarganyo di Palak Taleh
Baliau bakubuo di Pagaran Sigatal
Pulang ka kampuong nagari asal

Ikolah syair Riwayat Lapan Parinduan
Dikarang dalam maso bulan Ramadhan
Badasarkan tarombo jo buku bacaan
Salasei di pertengahan Syahrul Furqan

Jikok tadapek kato nan salah
Atou dak ado dalam silsilah
Nan jaleh dapek jadi sejarah
Bulie di baco sa Nusantara

Sakian sajo syair bo buek
Kok nan salah tolonglah ingek
Bisa di rubah sabalun sasek
Supayo urang jangan marimbek

Di kesenian alah tasirek
Tari Salapan nan kito buek
Salapan silsilah tarombo singkek
Bulie di baco supayo dapek

P e n u t u p

Eeekkkkkk ………

Kok ado kaki nan tajingkek
Kok ado kato nan taloncek
Kok ado hati nan taketek
Kok ado muko nan tabondek
Kok ado raso nan tajilek
Kok ado tangan nan taresek
Kok ado pungkang nan tapek
Kok ado pandang nan takilek
Kok ado sianyang nan tasasek
Kok ado kecek nan mangalasek
Kok ado janji nan lupo ingek
Kok ado pangaja nan kurang tapek
Kok ado sakik nan alun dapek ubek
Kok ado lampang nan agak tadangek
Kok ado lacuik nan tarimbek
Kok ado pananguongan nan sangek
Kok ado karajo nan kurang alek
Kok ado suruoh nan talambek
Kok ado pituah nan indak sarek
Kok ado manuong nan talonek
Kok ado tingkah nan tajongkek
Kok ado parangei nan tajungkek
Kok ado sipak nan tapek

………… Ingek
Kito alah batambah gaek
Kubuo samakin dakek
Umuo samakin singkek
Usao samakin papek
Tanago kian kerek
Jalan lah maresek
Kulik manyumbuo urek
Sifat alah sarupo acek
Elok jalimek
Jan suko ma upek
Cikaroi tetek bengek
Urang di pakecek
Amal saketek
Doso maningkek
Lincie cando limbek
Harato balipek
Jo jalan sasek
Jabatan bakilek
Sogok bakabek-kabek
Caro mamikek
Sabalun talambek
Doso lakek
Akie kecek …………………………..
………………… Mari kito makan katupek
Lamang tapei sarato lapek
Ayie kopi pakek
Ataupun bandrek
Asa jangan kito mancacek
Singgah ka Simpang Ampek ………………...
Dakek rumah Etek
Jo Piek Enek

Kamis, 17 Maret 2011

PUTI BAGEREY


PUTI BAGEREY
Lambang Bundo Kanduong Ranah Nata
Oleh : Shaff Ra Alisyahbana


Puti Bagerei adolah sabuah palambang Bundo Kanduong di Ranah Nata yaitu manunjuokkan di Nata balaku garis katurunan dari pihak umak. Puti Bagerei marupokan salah satu dari menan-menan nan dipasang di tampek palaminan Anakdaro maupun Marapulei wakatu di adokan acara Bara lek di Ranah Nata.

RANAH NATA ,adolah sabuah wilayah tanah nan data atou tanah karajaan,dimano pado maso kadatangan saudara Arab nan banamo Ibnu Bathuthah,baliaou mandapek’i suatu kajadian,dimano wakatu itu ado sorang nan dihukum dera(lacuik) diateh sabuah bukik, sahinggo “ turo di ateh bukik tu “ diabadikannya manjadi namo kampuongtu yaitu “ Ranah Nata “. Bak itu juo asa muasa datangnyo Datuok Imam jo Indo Sutan dari Ujuong Gadieng sarato duo urang sanaknyo Puti Ratiah jo Puti Rani. Urangtu mambaok sabingkah tanah, saikuo anak buayo dan satagiek ayie. Dimano tanah nan dibaoktu sasuei jo tanah nan di dapek’i,disitulah urangtu mambugo tanah untuok tampek diam.Ranah Nata adolah tanah nan sasuei untuk tampek diam urangtu. Kutiko sadang malapehkan litak sambie makan disa

buah tanjuong nan banamo Tanjuong Bungo dakek Kualo Tuo, Datuok Imam mambuek sarangkei pantun nan babuni :

Daun pauoh daun barambang
Bungo tanjuong di padeta,
Dsari jauoh kito datang
Sampei ka kampuong Ranah Nata

Lauik laweh di Ranah Nata
Alang lauik manyembah ikan,
Pueh hati duduok basanda
Paruik kanyang sasudah makan

Natal kinikolah Datuok Imam mandirikan Kerajaan Ranah Nata nan dibantu dek adieknyo Puti Ratiah jo Puti Rani dan inyo manjadi Rajo Pa tamo di Ranah Nata.Sadangkan Indra Sutan mambugo Malako manja dikan Karajaan Linggo Bayu dan inyo pulo sabagi rajo patamonyo. Salanjuiknyo rajo kaduo adolah Datuok Basya nan Tuo yaitu kamanakan Datuok Imam yaitu anak Puti Ratiah.Rajo katigo adolah Datuok Basya nan Mudo.Datuok Basya nan Tuo kawin jo Puti Baruaci,cucu kamanakan dari Datuok Bandaro nan manjadi rajo kaduo di Lingga Bayu. Wakatu ikolah Karajaan Ranah Nata dipindahkan ka Kampuong Bukik dakek jalan Ja pang. Tamamusi gala Tuanku nan Kusuik adolah rajo ka ampek dan kamudian digantikan dek Sutan Sailan,anak Puti Rani majadi rajo ka limo, sadangkan Sutan Gembok,anak Puti nan Kalam ( cucu Puti Tune) jadi rajo ka anam.
Rajo ka tujuoh banamo Si Intan nan mampunyoi nanggondan Puti nai Mangatas gala Puti Junjuong,sang pencipta mahkota Cabang nan mirip bak topi Sipatokah(Portugis).Kamudian manjadi rajo kalapan adolah Sutan Muhammad Nata.anak dari padusi kaduonyo dari Si Intan banamo Uci Siti dari Jambuoh Aceh jo anaknyo Sutan Kabidun.Dek karano Sutan Muhammad Nata masih ketek lei, Karajaan Ranah Nata dipacik dek Puti Junjuong nan marupokan Ratu Patamo dan Tongga di Ranah Nata, mananti gadangnyo baru di nobatkan manjadi rajo. Diwakatu ikolah Ranah Nata dibagi tigo yaitu Jambuo Rao Nata, Batahan jo Singkuang. Di Nata dipimpin dek Datuok Muhammad Saleh gala Datuok Jambuoh Minangkabou manjadi Kuria tahun 1823.
Salanjuiknyo manjadi rajo kasapuluoh Rajo Hidayat yaitu anak Puti Junjuong jo Sutan Sailan dan digantikan pulo dek Sutan Muhammad Saleh manjadi rajo kasabaleh,sadangkan rajo ka duobaleh adolah Sutan Marah Ahmad gala Tuanku Pansiun nan diangkek dek Ulando (Belanda). Di akie maso karajaan Ranah Nata manjadi rajo katigobaleh adolah Sutan Sri Dewa hinggo tahun 1947.
Dari garis katurunan rajo katujuoh,malahiekan tigo urang Putra Tabaiek Banso yaitu Sutan Syahrir, Perdana Menteri Pertama RI/ Menlu/Mendagri/Penasehat Presiden dan Duta Kulilieng pado Kabinet Syahrir 1 – 3 nan ditatapkan sabagei Pahlawan Nasional. Kaduo Maujen Sutan Nur Alamsyah (Wakil Jaksa Agung Tentara/Jaksa Agung Muda) nan di tatapkan sabagei Pahlawan Perintis Kemerdekaan (1970). Sadangkan nan ka tigo adolah Prof.Mr.Sutan Takdir Alisyahbana ( Tokoh Soempah Pemoeda dan sastrawan/ Budayawan Nasional dan Internasional).
Pado wakatu Perang Paderi ( 1821-1837),anak Si Intan jo Puti Uci Siti nan banamo Sutan Kabidun kawin jo Puti Loni dari Karaan Batu Mundam dan ma marentah ulayat Tabuyuong di Kualo Tunak. Tapi,sasudah masuoknyo Ulan do ka Ranah Nata,namo Nata barubah manjadi Natal dan Natar dek alasan colonial adolah sbb.;
“ wakatu urangtu mamasuoki/mandarek ka Ranah Nata tapek tanggal 24 Desember (Hari Natal) dan pamandangan palabuohan Nata sarupo bana jo pala buohan Natal nan di Amerika Salatan jo Natal nan ado di Afrika Salatan, Propinsi Durban, urang tu pun ma agie namo Natal “
kadian datang pulo musapir kudo baban dari Mandaelieng.Wakatu urangtu baranti di Tor Pangolat,nampak dinyo pamandangan nan rancak,sainggo urangtu bakato “ Aha nataridai “. Sasampeinyo urangtu di Ranah Nata,lalu bakato pulo “ On ma nataridai”,lalu bageser manjadi Natar. Maliek dari namo namo rajo di Ranah Nata,kabanyakan nan manggantikan adolah kamanakan dan itu marupokan “ Puti Bagerei “ yaitu “ Bundo Kanduong Ranah Nata “ atou dari katurunan padusi (umak). Ikolah adat perkawinan di Ranah Nata nan dikatokan “ Sumando “ yaitu harato pusako turun ka kamanakan. Untuok palambang garis umak ---------
( matriachaat ),mako dipelokkan loambangnyo “ PUTI BAGEREI “ yaitu salah satu dari menan-menan hiasan tampek Marapulei jo Anakdaro. Jikok datang urang sumando ka Ranah Nata,sakalipun manjujuo, diadokan acara adat nan dinamokan “ Baralek “.Badasaran sejarah tasabuik di ateh,panulis manyampeikan babarapo hal mangenai Puti Bagerei dan para gat lainnyo nan bakaiktan jo itu.

1.Puti Bagerei yaitu menan-menan nan tapasang di tampek Marapulei jo
Anak daro yaitu palambang Bundo Kanduong ( Masyarakat Adat
Ranah Nata manuruik garis katurunan dari umak ( matriachaat )
2.Gajah Menong yaitu palambang bahwa Ranah Nata adolah daerah Pasisie Barat ( Sirat) Madina nan panduduoknyo bamato pancarian kalauik (kaka yoan alam lauik)
3.Taluo Baraso dalam karanjang Maniek. Taluo baraso didalam karanjang ketek malambang kakayoan bagian darek tamasuok patanian,sawah/ kabun jo ladang
4.Pintu Gaduong malambangkan satiok urang nan masuok sumando ka Ranah Nata musti malalui perkenalan labieh daolu.
5.Pancuong Soa malambangkan kahati-hatian dalam seni dan budayo supayo jangan sampei masuok seni budayo dari lua nan dapek marusak seni budayo Ranah Nata nan rancak,agamais dan kondusif.
6.Jangguik Jihin malambangkan kakayoan hutan jo rimbo Ranah Nata nan barisi bamacam flora dan fauna
7.Siku Kaluang jo Unggeh Burak malambangkan kaindahan hutan Ranah Nata nan rancak bamayo.
8.Kain Sampe jo Gambuong-gambuong malambangkan kakuasoan Rajo/ Tuanku dan bilangannyo manunjuokkan kagadang tahtanyo.
9.Banta Susun jo Kasuo Pandak malambangkan kaduduokan dan kahor matan.
10.Ikek adolah pakayan Marapulei nan malambangkan kabulektan tekad nan kuat untuk ma aruongi lauiktan barumah-tanggo.Ujuong ikek nan manju luo kalua/kamuko jo kabalakang malambangkan supayo Niniek Mamak ja ngan maliek kamuko sajo,tapi caliek juo ka balakang dalam artian nan ma nyaluruoh.
11.Sangguo Gadang adolah pakayan Anak Daro sabagei mahkota nan dipakei dek Ratu Sahari marupokan Bundo Kanduong dalam mahligei rumah tang go. Bagian muko Sangguo Gadang dipasang tujuoh buah perhiasan nan rancak,malambangkan sipat Bundo Kanduong nan Tujuoh yaitu ;
a.Sumarak Ranah jo Nagari ( Tiang Negara )
b.Pusek Jalo Impunan Tali ( Pusat Perhatian )
c.Hiasan dan Pamenan Kampuong ( Bunga Bangsa )
d.Pandei nalatak maetongkan ( Ahli Strategi )
e.Limpapeh Rumah Gadang ( Induk Perkauman )
f.Urun Puro Pamacik Kunci ( Bendaharawan )
g.Kok Gadang Basya Batuah ( Besar Bertuah )

12.Cabang adolah perhiasan Marapulei jo Anak Daro nan diciptakan dek Ra tu Tongga Ranah Nata yaitu Permaisuri Puti Junjuong nan marupokan lambang kabesaran Karajaan Ranah Nata. Cabang mampunyoi tigo bagi an nan malambangkan “ Tungku Tigo Sajarangan “ yaitu ;
a.Niniek Mamak ( Pemangku Adat )
b.Cadiek Pandei ( Pemerintahan )
c.Alim Ulama ( Pemimpin Agama ).
13.Kabek Pinggang Patah Sambilan adolah kabek pinggang untuok Anak
Daro nan malambangkan dimano Ibu Rumah Tanggo adolah pandidiek jo pangasuoh anaknyo ,mamakei “ Padoman Nan Sambilan “ yaitu ;
a.Dibatin samo dihati ( Perasaan sama )
b.Rancak rundieng dipakati ( Keputusan melalui Musyawarah )
c.Nan dimakan mungkin jo patuik ( Berjalan sesuai dengan keadaan)
d.Dalam kandungan Adat jo Pusako ( Hidup beradat dan berlembaga )
e.Didalam cupak jo gantang ( Perbuatan sesuai dengan Peraturan)
f.Putui rundieng di Sakato ( Keputusan sesuai dengan kesepakatan )
g.Dilahie alah samo nyato ( Tampak sesuai dengan kenyataan )
h.Talatak pado tampeknyo ( Terletak pada tempatnya )
i.Dalam lingkuongan barih jo balabeh ( Sesuai dengan garis ketentuan). Kasambilan padoman tasabuik dilambang dalam parhia san tampek nan disabuik “ PUTI BAGEREI “.
Shaff Ra Alisyahbana

Senin, 14 Maret 2011

BATAHAN

( 03 ) B A T A H A N
Kolektor : Shaff Ra Alisyahbana

Ilie Nata mudiek Batahan
Anyuiklah bamban jo ureknyo ,
Paruik lapa bulie di tahan
Hati dandam apo ubeknyo

Masak limbuyuik dalam palak
Palak di rimbo hutan Tompek ,
Litak marunuik mancari jajak
Jajak di timpo hujan labek
Pulou Tamang lampu ba belieng
Tampak nan dari tanah tapi ,
Kaluo sudaro sadang ba keeping
Indak sajalan samo kami

Malatuih gunuong Karakatau
Naiek galodo di Sinunukan
Putuih hati sanak di rantau
Nan gaek gilo marindukan

Balayie kapa dari Tiku
Balabuoh tantang Ujuong Tuan ,
Jangan takuik tantang itu
Sadangkan nyao di bari Tuhan

JAMBUO RAO

( 02 ) JAMBUOH RAO
Kolektor : Shaff Ra Alisyahbana

Daun pauoh daun barambang
Bungo tanjuong di padeta ,
Dari jauoh kito datang
Sam[ei ka kampuong Ranah Nata

Batiek sumangko Tangah Padang
Masak di lamun-lamun paneh ,
Itiek jo anso nan baranang
Ayam di darek mati lameh

Manih ayienyo pincuran Tambak
Minuman urang Pasa Ampek ,
Suruan kami tuan tulak
Tangguongkan sajo sampei gaek
Baralek urang Pasa Bentieng
Mamanggie lalu ka Pasa Borong ,
Ala datang urang ma anta keeping
Janjni arek kinilah orong

Kincie ayie di Tanah Badagun
Upahan padi urang Simungkuok ,
Abih pikie di dalam kalumun
Di bulan Haji mamakei saluok

Baralek Rajo Kampuong Baru
Panggilan anak Kampuong Solok ,
Tapikek bayo buruong hantu
Tolan baranjak tajun tingkok

Simpang Ampek jalan sikolah
Sa simpang jalan Multatuli ,
Buah labek tangkeinyo lamah
Di jangkuo siluo dek mantari

Lapeh nan dari Belok Guguong
Ampieng mandaki Patupangan ,
Nasib malang indak baruntuong
Tapinang urang nan batunangan

( BM – 10032011 ).

" NUN TA " NATA


MA OTA di LAPO KOPI

“ NUN TA “
Asuhan : Mamak Malako

Konsi “ MULTATULI “ nan tadiri dari Mamak,Aciek,Lantam,Anduok,Kinca dan Ojok sadang ba bincang – bincang masalah NAMO. Anduok mamulei tanyo dakek Mamak nan sadang mamakan “ Kotan “ jo “ Kopi Balantak “. Anduok batanyo …

Anduok Mamak ? Ado tadanga di ambo basonyo namo ranah kito ko ado nan mangecekkan NATA , Natar dan ado Natal, tautamo Pamarentah.
Lantam Anduoklah diang Buyuong, Apo lei !
Kinca Lantam bana waang deh ! Sasuei jo namo waang tu. Urang batanyo mak sato kito tau.
Ojok Iyo bana. Baru mulei batanyo waang alah manginca pulo. Kinca lah …
Mamak Alah … alah,alah tu !! Rusak konsi dinyo ko beko. Masalah NAMO, kok kalian masih bisa di baco didalam pesbuk,waloupun itu cuma gala. Anduok nan ma ansuoh, Lantam nan mambantei, Kinca nan mangacou dan Ojok nan manjarulakkan urang ajo.
Anduok Jadi…, nan bo tanyo cako, Mak ?
Mamak Nanti dolu . waang bagageh ajo nandak ma anduok. Nan parahnyo tau kalian ? Di dalam pesbuk banyak namo nan mirip namo urang Barat, Japang dan ado pulo nan payah mambaconyo. Bapelok pulo gambarnyo binatang. Kok malu manunjuokkan namo jo rupo, manga sato awak ba pesbuk tu.
Aciek Tapi ma ikuik jaman Da ! kato padusi Mamak. Kito ko nan ka jadi Kabupaten PANTAI BARAT, jadi tapaso di ansuo-ansuo caro Barat tu waloupun di musim Barat bana.
Ojok Tapi moderen manonyo Etek ! Caliek lah talingo ambo ko,Tek ! Alah batindiek ba karabu kan?
Aciek Iyo..!!! Urang TAPASUOK namonyo tu. Awak jantan rupo batino. Calieklah di Uda kini. Baralek, kok indak BAKIBOT indak sah Baralek tu do.
Mamak Bakibot tu indak Baralek namonyo tudo, Itu alah dilua garis ADAT namonyo tu. Nan Baralek tu, Badikie,Ba Arak Haji,Arak Pasumandan,Badendang,Arak Inei,Basandieng Duo,Ba Tamat Kaji dan Arak Tamat Kaji dan lainnyo.
Aciek Kini Da mamikiekan mano nan entieng,asa Bakibot,karano bakibot tu alah wajib dalam Baralek.
Mamak Jangan….! Jangan campuoh bauoh kan acaro Adat jo caro Barat !! dak bulieh tu do.
Kinca Bakibot tu Tek datang sumangek awak. Lagunyo langgam manumbuok,goyangnyo bak cacieng gilo kapanesan.
Aciek Nan gilonyo ado pulo “ GOYANG ANJIENG BATALI-TALI ANTARO LAKI-LAKI JO ARTIS PADUSI “. Indak “ TAPASUOK “ namonyo tu ???
Lantam Indak baitu di Mak. Tanyo si Anduok cakolah. Mak tau kami-kami ko.
Mamak Jadi ! namo ranah kito asalinyo adolah “ RANAH NATA “ nan barasal dari baso Arab. RANAH artinyo rauong,pakiek,rengek ataou jeritan baso Polisinyo. NATA artinyo gunduokkan tanah atuo BUKIK yaitu BUKIK BANDERA,LANSANO,KAYU BATU, BATU KURISI,BANJARAGAM jo SIMUNGKUOK. Jadi, “ RANAH NATA “ artinyo “ RAUONG DARI ATEH BUKIK “. Asanyo, pado wakatu itu ado urang nan basalah di ukum di ateh BUKIK BANDERA nan kabatulan IBNU BATHUTHAH dari Arab singgah mancari rampah – rampah di ranah kito ko. Mandangan kajadian tu, mako Ibnu Bathuthah manamokan ranah ko “ RANAH NATA “. Sajak itu ranah kito ko banamo “ RANAH NATA “.
Anduok Jadi, manga di kecekkan NATAL , Mak ???
Mamak Sakitar tahun 1492-1498, masuok urang Sipatokah ka RANAH NATA ko mancari rampah – rampah. Dek karano pamandangannyo samo jo Natal dan ado di Aprika Salatan jo Amerika Salatan, lalu dikecekkan urang tu RANAH NATA ko banamo NATAL. Sadangkan urang Ulando mangecekkan NATAR.
Anduok Natar tu apo pulo tu, Mak ?
Mamak Natar tu artinyo tanah data atou paladangan. Dek karano di Ranah Nata banyak rampah – rampah, lalu dikatokan urang tu Natar. Tapi.., lain pulo carito dari Mandaelieng.
Kinca Baa pulo curitonyo tu, Mak ??
Mamak Wakatu Mangaraj Uhum dari Mandaelieng pindah ka Ranah Nata, urang tu singgah di Tor Pangolat. Dicaliek urang tu ado pamandangan nan rancak, lalu urang tu batanyo “ Aha Natarida ‘i ? “. Dalam baso Mandailing, Natar tu adolah “ Nan Rancak “. Jadi, sampei urang tu ka Ranah Nata, lalu kecek urang tu “ On ma Nataridai ‘. Natarida manjadi Natar.
Ojok Mangaraja Uhum tu, sia tu, Mak ?
Mamak Mangaraja Uhum tu, angkunyo dek Puti Junjuong Nai Mangatas, padusi Sutan Muhammad Nata. Inyo tibo taun 1710 di Ranah Nata ko.
Anduok Jadi, baa kasimpulan Mamak ?
Mamak Bialah apo pun disabuik urang tu, nan jaleh ranah kito ko RANAH NATA. Cubolah kalian caliek di tapi lauik tu, ado tando-tando namo NATA tu.
Lantam Tando-tando baa tu, Mak ?
Aciek Ado –ado ajo di mamak kalian ko na !.
Mamak Iyo ! Tando nan dibarikan Allah Ta’ala dakel kito kasado alae. Cubo caliek di tapi lauik atou pasie sabalah Utaro nin. Dari Ujuong Karambie Tenggi sampei ka Ujuong Rakat itu adolah hufuf NUN. Titieknyo, itulah Pulou Unggeh. Dari Ujung Rakat ka Ujuong Tuan itulah huruf TA nan titieknyo Pulou Tamang jo Pulou Rubiah. Jadi NUN TA yaitu NATA.
Aciek Tapek bana tu Da !. Jaleh jadinyo kan ?
Kinca Fakta nan factual kato moderennyo tu, Tek.
Mamak Jadi alah tu kan ! Urang alah bang di Musajik, mamak nandak ka Musajik nyo lai.
Anduok Iyo, Mak. Kamipun parmisi nyo lai. Assalamu ‘alaikum..
Mamak Alaikum salam ….
Urangtu pun turun dari Lapou Kopi “ MALAKO “ masieng-masieng manuju rumahnyo.

Minggu, 13 Maret 2011

SARANG BAREH


suasaNA TApian

SARANG BAREH
Oleh : Shaff Ra Alisyahbana

Sarang Bareh di Ranah Nata sangat populer bana dek karano ado tigo banso dan talibat didalammnyo. Patamo Sarang bareh adolah juadah tradisional nan tabuek dari tapuong bareh agieh basantan lalu di masak didalam kuali dan dipelok bakuah gulo anuo basantan jo bumbu adas manih dan sipadeh. Kaduo adolah namo lain dari bulan hijrat Ranah Nata yaitu bulan Kandughi Ketek nan disabuik dalam baso Indonesia bulan Rajab. Nan katigo adolah sabuah curito nan indak bulieh kito lupokan yaitu “ lelang sarang bareh “ nan dilakukan dek POMG SMP Negeri Nata pado akhir bulan Nopember taun 1965 nan dikatuai dek Guru Akoeb. Pado wakatu peresmian manjadi Negeri nan didatangi dek aparat Pamarentah dari Sumatera Utara (Medan),dimano diadokan manjua juadah sarang bareh kadakek aparat tu untuk pembangunan rumah sikolah.
SMP Negeri Nata adolah marupokan limbao pendidikan ka ampek sasudah Pendidikan/Pengajian Syekh H.Abd.Fattah di Surou Tambak, Makhtab Soeboeloel Chaer nan ditagakkan dek Djamijatoel Chaerijah nan Kapalonyo partamo adolah Soetan Chalifah (angku Mis’ar) , Pangajian Isromiyah Pangka Jati nan diadokan dek Guru Asram. Sadangkan SMPN Nata kapalo partamonyo adolah Chadrin Imran (ayah Riswan Chadrin – Ketua Ikappenas Medan).
Kaloulah kito kana perjuangan urang-urang tuo dolu tantang SMP Negeri Nata ko,indak patuik ba kaadaan sarupo kiniko do dek karano alah banyak mangalukan para Sarjana, urang kadtigo di Pusat jo Propinsi dan jadi Pangusaho nan barasil. Keadaan kini ko nan mangundang paratian kito antaro lain :
1.Sajak badirinyo tahun 1965, hanyo 62 + 12 meter nan bapaga simin, salabiehnyo bapaga darurat nan alah kuyak-kuyak bak gigi urang agek.
2.Sajak badirinyo alun ado ruang UKS,ganti pakaian,ruang katrampilan,kantin,kantor kapalo sikolah, tata usaha jo kantor guru sarato musholla tampek sumbayang.
3.Sajak badirinyo alun ado guru nan PNS nan maajakan kesenian,olahraga,ketrampilan.
4.Kini dalam pangajuan Status Standard Nasional, sadangkan tata usahanyo indak ado nan PNS do, bahkan urang nan alah pansiun dikarajokan disitu ( penulis ) dan indak ado Bendaharanyo.
Kito sangat prihatin dalam kaadaan ko dan dari sisi-sisi lain umpamonyo lampu-lampu nan indak bafungsi, pintu-pintu nan indak bakunci. Lamannyo nan bantuok jalan ka ladang dan lainnyo.Sadangkan sikolah ko di pimpin dek PUTRA DAERAH dan ditambah jo guru – gurunyo 80 % adolah URANG NATA. Dimano latak Putra Daerah jo Urang Nata tu ..??? Palieng tidak sikolah ko andaknyo sikolah nan tamaju karano marupokan induk Sub Rayon Pantai Barat. Antahlah…. Ala cumpang purenang dan ciuoh bauoh tampaknyo. Bisakah dan Kapankah ???
Tasarah lah … !!!

Jumat, 11 Maret 2011

BAMAIN SANGKEK KETEK


JANG JENG KUIK
oleh Shaff Ra Alisyahbana

Pado hari bulan lewat sapuluoh hari sampei duo puluoh,biasonya tarang bulan ka laou indak di musim Barat. Musin Barat di Ranah Nata satangah tahun kadang labieh dan kadang kurang sa ketek. Disampieng ado acara baralek atou karamian lainnyo, satiok tarang bulan,paja-paja di Ranah Nata salalu “ Ba Tarang Bulan “. Apo-apo nan di karajokan paja-paja tu kok alah tarang bulan. Banyak bana pamainan paja-paja di bulan tarang. Sadangkan nan mudo-mudo atou anak mudo ado pulo pamainannyo yaitu Main Sinduang jo Sitinjou, tapi iko biasonyo di bulan Puaso satiok tahunnyo. Nan gaek-gaekpun indak mau katinggalan karano di bulan Sapa ma adokan acara “ Bagimba “.Adolei induok-induok Bajoden,Babibi-bibi dan Lukah Gilo jo Galombang.

Acara Bagimba diadokan dalam rangka manyambuik Hari Asyura. Disitu diadokan bamacam kesenian daerah Ranah Nata saumpamo Badendang-dendang,Bakaba,Badikie jo Badabuih. Itu manunjuokkan etnisnyo Ranah Nata saumpamo Bakaba asa dari Minang, Badikie asa dari Melayu, Badendang-dendang dari Ranah Nata dan Badabuih asa dari Tanah Rencong . Duo hari duo malam diadokan acarako dan kadang labieh lei wakatunyo. Acara ko kini nan masih diadokan adolah desa-desa nan barado di ulayat pantei Barat saumpamo Tabuyuong, Bintue,Buburan jo Sikarakara (kampuong).
Pamainan paja-paja tu antaro lain adolah ;

1.Main Cungkil
2.Main Palecek/Poci
3.Bakudo-kudo
4.Main Paduok/Buakare
5.Main Senggek
6.Main Sapik
7.Bagala-gala
8.Batabu-tabu
9.Kulik-kulik Alang
10.Tam-tam Buku
11.Nenek Kontuik
12.Kambieng-kambieng/Kucieng Buto
13.Basasi-sasi
14.Tumbuok-tumbuok Alu
15.Biawak Kompong
16.Jang Jeng Kuik
17.Si Kunci Lewe-lewe
18.Main Congkak
19.Main Ayam dan banyak lei nan lainnyo.

A.Pamainan Urang Tuo-tuo.

1.Lukah Gilo , pamainan ko adolah barasal dari Angku Abdul Halim Pandeka yaitu lukah nan digilo-gilokan. Lukah ditagakkan dan di agie ba pakayan saumpamo ba baju jo bakupiah, Pamain mambuek irama jo malacuik-lacuikkan sakarek rotan ka keda jo ka kanan sambie balagu yaitu ;

Sip …….. lukah ……asip )
Gilo ,,,,,,, lukah ….. gilo ) 2 x

Indak bamban panjalin lukah
Tibo di luka banyak bageinyo,
Bage-=bagei tumbuoh di Pagei
Kalapo tumbuoh di matonyo
Sungguoh batanyo ka nan langkei
Sungguoh bak nio bak katonyo

Anak singiang-ngiang rimbo
Basarang di buku buluoh,
Sungguoh bak nian bak katonyo
Kito baduo sajo tau

Pisang sasikek duo sikek
Sa sikek di ateh banduo,
Anak bujang jolong ba ikek
Sungguoh bak bungo kambang baluo.

2.Babibi-bibi , diadokan dek induok-induok di siang hari (patang) dalam acara Tu ghun Ka Ayie yaitu hari patamo paja ketek ma injakan kakinyo ka tanah sambie di mandikan. Babibi-bibi dilagukan jo irama pasisie Ranah Nata sa umpamo Sikambang,Simambang atou Sagu Jao nan marupokan pantun nasehat untuok kaduo urangtuo dan si paja keket sibiran tulang. Salah satu pantun Babibi-bibi adolah :

Lape nan dari belok Bangei
Mandaki pulo belok Guguong ,
Leseh diri jago parangei
Harago diri Bundo Kanduong

3.Bajoden , adolah seni suaro atou Sinandong nan dilagukan dek induok-induok pado wakatu mambueikan si jantuong hati,sasudah salasei acara Tughun Ka Ayie . Paja ketek dimasuokkan dalam buayan nan tadiri dari tigo alei kain panjang. Pantun-pantunnyo banyak mangaduong isyarat jo nasehat,karinduan (taragak) dan bias juo curito lamo untuok padoman bagi paja ketek. Pantunnyo antaro lain ;

Batang pauoh batang cubadak
Subaliek batang si kasumbo,
Ayah jauoh anak taragak
Musin pabilo ka basuo.

4.Bagalombang , adolah seni tari nan marupokan seni bela diri di Ranah Nata nan tadiri dari Silek Padang dan Silek Balam. Acara ko biasonyo diadaokan wakatu ma nyambuik Marapulei atou Tamu diwakatu Arak Patang Marapulei nan bak Konteler Ulando tu. Bagalombang dimainkan dek duo kalompok yaitu kalompok nan datang jo kalompok mananti , dimano urangtu salieng balawanan dalam ba Silek Nata
5.Turghun Ka Ayie di Ranah Nata diadokan dalam rangka untuok mamandikan paja ketek, bacukuo dan mambueikan dalam buayan. Mamandikan paja dilakukan di alaman rumah, Paja dibaok jo dukuongan Salendang banang ameh jo bapayung sitin dan bacolok asam limou katuri bapusuong.Paragat Tughun Ka Ayie dipelok diateh dulang sa umpamo sitapuong sitawa, bareh kunik dan paragat mandi. Sampeidi rumah lalu dicukuo dan dibueikan nan diiringi jo lagu Marhaban dek nan gaek –gaek,alim ulama dll.nyo. Kudian baru ma agie namo jo nasi kunik Jamba Namo
6.Bagimba dan Tabuik , biaso dilakukan dek urang Koum Syi’ah atu Koum Suluok, ka rano acara Bagimba adolah panyambuiktan urang kalua dari Suluok. Didalam Bagimba salalu diadokan Badendang,Badikie, Pancak Silek, Tabuik ,Dabui nan mi rip jo pasa malam. Tari Dabui diadokan dek gadang hati basuo jo sanak famili nan salamo 40 hari ma adokan suluok nan bak jama’ah manyambuik jema’ah haji pulang dari Makkah. Tabuik biaso juo diadokan pado hari Raba’a Akhir yaitu hari Rabu pa ngabisan dobulan Sapa (Shafar). Tabuik dibuek dari batang pisang nan dihie ji Taju ok,Candey dan lain-lainnyo.

7.Sitinjou , adolah pamainan urang tuo-tuo dan biaso juo dek nan mudo-mudo. Sitin
jou adolah kaligatan sorang nan batungkek buluoh diagie batupang tingkek nan ba so Nasional disabuik Enggrang. Disikolah patandiengan basipandei mamainkan sitinjou nan bisa malangkahi banda gadang,karano ado sapanjang tigo atou ampek meter tengginyo.

8.PAMAINAN ANAK MUDO-MUDO.

a.Main Sinduang adolah pamainan anak mudo-mudo di Ranah Nata nan biaso dimainkan pado bulan puaso sasudah kalua shalat Tarawei. Pamainan ko mirip Ondel-on delnyo urang Jao,tapi di Ranah Nata dimainkan dek Tuan,Noni dan Simuntu Dayak. Noni-noni,tuan jo Simuntu Dayah manari-nari malenggang-lenggok maikuik kan irama gandang nan dibunikan dek patugas bagian musiknyo. Si Noni ado nan manjadi Anakdaro, Polwan,Patugas Palang Merah,Bidan,Bujing-bujing,Madame dll,sadangkan Tuan ado pulo nan jadi Marapulei, Dokter, Tantara dll. Tapi disam pieng nan banyaktu ado pulo duo urang jadi Limpape manyonsong Noni jo Tuan. Iko adolah musik permainan tahap mulo-mulo dan pangabisan masuok tahap kaduo Simuntu Dayak nan musiknyo macam tripping jaman kiniko. Sado pamainnyo ba pa kayan buruok-buruok sainggo kito indak tau siapo inyo dan baitu juo Noni jo Tuan. Untuok tahap katigo adolah lagu parmintaan dari si tuan rumah,sabab pamain Sindu ang ko mandatangi satiok rumah jo imbalan kepieng. Disiko ado bamacam tarian, ado Basandieng Duo, Sarampang Duobaleh, Mainang, Tarian Daerah Ranah Nata dan tarian daerah saumpamo Tor-tor,Samba,Kuala Deli ,Joget Sri Langkat dll.
9.PAMAINAN PAJA-PAJA.
1.Main Palecek atou Main Poci adolah pamainan nan diadokan dek paja-paja pado wakatu patang-patang atou di bulan tarang di ilaman rumah. Pamainan ko mampagunokan palecek yaitu batu nan picak. Rangka poci dibuek macam kapa tabang, baju jo rok,ampek pasagi dll. Gambar nan disampieng ko adolah Poci Baju namonyo. Sadangkantan ado silang adolah Bintang namonyo nan alah dapek dek palecek dan indak bulie di inja dan sia ma inja silang atu garis, mako inyo poci. Kala Main Cungkil biasonyo diadokan pado wakatu ari patang jo pamain duo orang atou duo grup. Paragatnyo dua karet kayu sapanjang 15 cm jo 40 cm,dimano nan ukuran ketek dibulintangkan diateh lubang panjang dan kayu nan panjang untuok man cukiekan nan pendek supayo malayang. Bilo dapek ditangkok dek lawan main urangtu mandapek nilei,umpamonyo 50,tapi mainnyo diulang baliek. Anak cungkil digadokan ka induok cungkil. Kalou kanei mako batal parmainan dan digantikan dek urang nan ma imbek. Bilo indak kanei,pamainan ditaruikan jo manapiek anak cungkil jo induoknyo. Jikok dapek di tangkok lawan main, nileinyo umpamonyo 100 dan manapiek di ulang baliek. Baitulah pamainan tu tarui manarui dan nan manang adolah nan banyak mandapek nilei.

3.Bakudo-kudo adolah pamainan nan biaso dimainkan bakalompok yaitu duo kalom pok dan baso Nasionalnyo adolah main Damri,tapi bukan motor nan di Medan tu. Pamainan ko biasonyo dimainkkan dek sajenis sajo,karano dukuong mandukuong. Sasudah diadokan sutan,mako nan manang daolu main dan biaso juo mandaolui palecek. Sia nan maikek’i itulah nan mandukuong lawan mainnyo. Tapi, bilo pale cek kanei dek palecek lawan, mako inyo poci atou batal main. Adopun sutan dilam bangkan jo jari. Talunjuok sabagei urang, Ibujari sabagei gajah dan kalingkieng sabagei samuik. Bilo kalua kalingkieng samo talunjuok, mako nan kalah adolah ka lingkieng yaitu kalah samuik dek gajah karano di inja gajah tantu mati samuik. Jadi, bilo manggado palecek sampei kanei tigo kali,mako didukuong balakang tigo kali pulo.
3.Main Senggek adolah main Bekel kalou baso Indonesianyo.
4.Bagala-gala adolah pamainan Gobak atou Sodoran nan dimainkan dek 6 urang pa main untuk satu grup.

5.Ba tabu-tabu adolah sajenis pamainan ba kaja-kajaran,dimano lawan main musti Barondok nan lainnyo mancari dan sorang tingga manjago Umbek. Pamainan ko ditantukan dek sutan juo,siapo nan manang inyo duluan nan barondok. Sadonyo pai barondok dan tingga panjago umbek untuok mancari urang nan barondok sasu dah si panjago umbek manukiekkan Aaalaaa…… Bilo nan barondok mangecek kan Tabu !! barulah nan manjago umbek mancari nan barondok tu. Acarako biaso juo jo lagu khusus yaitu ;

cak cak peyieng , cak peyieng lumbo-lumbo
sia dapek itu punyo

Katiko lagu pangabisan,si katua manangkok jari pamain,dimano pamaian bausaho untuok ma ilak supayo jangan dapek kanei tangkok. Sia nan tatangkok jarinyo, itu lah nan manjago umbek. Pamainan ko silieh baganti nan ma umbek dan kadang ta tap sorang tu dek karano nan dikaja indak pana dapek.

6.Kulik-kulik Alang biaso di mainkan dek paja-paja padusi dengan jalan babaris sa jaja ba adok-adokpan nan salieng mamacik ujuong jari kawan. Jadi bantuoknyo bantuok pintu gaduong. Lalu kasadonyo banyanyi basamo-samo jo lagu ;

Kulik –kulik gagak ,anak gagak di balakang
Balakang baliku, sa liku jalan ka Rao
Awo-awo icing, ba pucuok mali-mali
Jago kan anak bujang, anak gadih turun mandi
Mandinyo ka Solok, ba timbo daun pudieng
Balakinyo nan elok, baranak putieh kunieng

Akie lagu, sadonyo manjarangkan kaki (mangangkang) sacaro sarantak dan nan barado di balakang sakali manggadokan sabuah batu ketek. Sia nan kanei kakinyo,inyolah nan mangaja urang tu. Urang tu duduok baduo-duo dan itulah nan dipatamukan kaduonyo ataou jo batu nan ado didakek urang tu. Biasonyo,kalou datang nan mangaja,urang tu tagak lari ma ilakkan supayo jangan dipatamukan jo tangan keda kanan nan mangaja tu. Jo ukuran jarak sadaponyo. Sia nan bias di patamukan, mako inyo pulolah nan mangaja.

7.Tam-tam Buku adolah main ula nago panjang dan ampieng samo jo pamainan kulik-kulik gagak,tapi sasudah duo urang manguliliengi inyo banyanyi ;

Tam-tam buku, cirewet banda limo
Pata paku, pata dendieng, cari kawan tangkap satu.
Tu…tu…tu…..tu..tu…tu dan sataruinyo.

Lalu mamasuok ‘i pintu gaduong si Bulang jo si Bintang. Bulan jo Bintang manangkok nan pangabisan bana jo malingkuongi jo tangan Bulan Bintang. Mako tajadilah soal jawab antaro katua jo Bulan Bintang sbb.;

Soal dari Katua dan Jawab dari Bulan & Bintang :

Mangapo di tangkok anak kami ? Di pijaknyo tanah labu kami
Indak bulie diganti ? Indak !!
Mano sureknyo ? Masuok dalam sumuo !
Indak bulie di kaik ? Indak !!
Cubo kiloi…. (lalu Bulan Bintang manimbang dan dijawab umamonyo lapan kilo atou bilangan lainnyo)

Kamudian ditanyo nan ditangkok manyubalah kamano,si Bulan atou si Bintang. Sasudah abih kasadonyo,lalu diadokan tariek tambang tapi tambangnyo adolah tangan sambuong basambu ong, salieng elo maelo ba sikuat jo jalan ma agie umpan salah sorang anggota grupnyo. Dari mano anggota nan pangabisan,mnako inyolah nan kalah dalam pamainan ko.

8.Nenek Kontuik atou Nenek Sendok dimainkan dek padusi sajo,tapi takadang dimainkan dek laki-laki. Pamainan mulo-mulo di pelok gambar rumah nan bantuok manyarupoi bat pimpong. Sasudah itu baru diadokan sutan atou takok tangan jo jalan sadonyo salieng manenggekkan tapak tangan,lalu diambuong. Sia nan tacilantang,inyolah nan ma umbek. Wakatu batenggek tapak tangan ,tiok urang banyanyi tiok suku kato dan siapo nan pangabisan,inyolah sabagei Nenek Kontuik atou Nenek Sendok. Nyanyian dan takok tangan tu adolah sbb .;

Cang kulelek, kulelek togun-togun
Siapo delek…. Pai ka Kabun.

Nenek Kontuik atou Nenek Sendok, tagak tantang pintu lalu datang sorang sambie mandaguo pintu (isyarat mandaguo)Jo kato-kato basoal jawab sbb.;
Soal Nenek Kontuik : Jawab Tamu :

Apo mukasuik ? Mintak api
Kanapo api ? Pamasang badie-badie
Kanapo badie-badie ? Panembak karo
Mangapo di tembak ? Dimakannyo padi kami
Kanapo karo ? Ka kawan nasi
Kami indak nandak tu do.. Kami nandak gulei ayam
Cubo naiek sa tingkek


Sang tamu naiek satingkek ka dalam gambar janjang nan di tanah tu. Lalu disipak kannyo palito (diisyaratkan jo sabuah batu ketek). Lalu tamu mananyokan ka dakek Nenek

Soal Tamu Jawab Nenek :

Mangapo padam palito ? Angin dari Barat
Siapo namo nenek ? Nenek Kontuik atu Nenek Sendok

Sadonyo manyorakkan nenek jo kato Nenek,nenek Kontuik ba ulang-ulang.

9.Kambieng-kambieng/Kucieng Buto dan Alang- alang adolah pamainan nan di pelok lingka ran bulek dan disiko ditantukan siapo Kambieng dan siapo Harimou. Sado pamaian babaris malingka sasuei ditantang garis lingkaran. Nan jadi kam being barado didalam,sadang nan jadi rimou barado diluar. Sado nan manjadi paga mampatahankan supayo harimou jangan masuok untuok manangkok kambi eng,tapi harimou bausaho manarobos paga tangan,bahkan bausaho malompek’i paga. Kalou kambieng dapek,inyo pulo nan ka jadi harimuo untuok mangaja kam bieng. Tapi dalam pamainan Kucieng Buto, sorang jadi Mancik dan sorang jadi Ku cieng. Si Kucieng Buto nan matonyo disaok jo kain manangkok mancik (peserta) dan mananyo siapo namp nan tatangkok tu. Bilo namotu tapek jo namo urangnyo,mako inyo pulolah mancadi kucieng. Bak itu juo pamainan Alang-alang yaitu sorang jadi Alang untuk mangaja alang nan lari. Bilo inggok, mako tampek inggok tu musti lari manjadi alang pulo. Jikok dapek inyo pulo manjadi alang.

10.Basasi-sasi adolah pamainan Pasan Barantei nan dimainkan duo kalompok. Sorang manjadi Hakim dan sorang manjadi saksi. Lalu kalompok A manitipkan pa san ka hakim dan dikecekkan pulo ka sasi salah sorang namo kalompok B. Kamudian kalompok B manitipkan pasan pulo manyabuikkan namo di kalompok A. Kalou tapek namo nan datang tu jo namo nan disabuikkan kalompok A cako,mako kalompok A mandukuong kalompok B dari tampek kalompok B ka kalompok A dan dipulangkan baliek.

11.Main Tumbuok-tumbuok Alu di daului jo sutan, Siapo nan kalah inyolah sabagei lasuongnyo. Caro pamainannyo adolah mamasuokkan ujung jari tunjuk kadalam ganggaman pacik nan jadi lasuong sambie balagu :

Tumbuok-tumbuok si Alu, si Alu pijak ruso
Lalu bunyi nyo, …….. pancakan taluo ciek.

Kamudian si lasuong malapehkan ganggamannyo,tapi urangtu tatap ma acuong
kan tunjuoknyo. Lasuong manyalang Ladieng sambie bakato :

Nek……..nek….,salang ladieng lalu nenek mananyo Kanapo ladieng ???
Pamauok ula gadang, jawab si Lasuong (lalu si lasuong mamatuokkan tangannyo saumpamo main karate dan siapo nan kanei pakuok,inyo pulo sabagei lasuong.

12.Main Biawak Kompong adolah pamainan sambie duduok. Tapi duduoknyo musti sajaja sa adokpan sadonyo atou basilang-silang dan manjuluokan kaki atou ma unjuo ka muko. Satiok kaki diagie sabuah suku lagu dan suku kato lagu pangabisan, kakinyo di kulipekkan inggo abih kaki dari adokpan pamaian. Lagunyo babuni sbb.:

Sapu-sapu rangik,katigo nganyam-ngayam
Nganyam-nganyam tak badatiek,sari bombom katinggalan
Sikumpei, Sikaro, naiekkan kate kudo
Naricik, Narico, ambiekkan panggali ubi
Indak ubi nan takali, takali si kayu bengkok
Kompong kaki kompong tangan, di cakou biawak kompong

Lagu ko dilagukan baulang-ulang inggo abih kaki kompong sado ala ee.

13.Jang Jeng Kuik adolah pamainan santei yaitu satiok pamain mancubik pungguong tapak tangan tindieh batindieh. Sambie ma angguok-angguokkan tangannyo saran tak, sadonyo banyanyi basamo-samo yaitu :

Jang jang jeng kuik,pilanduok barang-barang
Kamano umak si Jeng Kuik, pai manangguok ka subarang
Subarang ayie nan dareh, mandapek udang ba sapik.

Satiok abih lagu, nan sabalah kate malapehkan cubiktannyo inggo abih nan dicubik baru abih pulo lagu. Sia nan sabalah kate,itulah nan manang sabab inyo indak kanei cubik do.

14.Si Kuncil Lewe-lewe, pamainan ko adolah mancari batu nan diondokkan di dalam ganggaman tangan salah sorang pamain untuk di takok dek nan sadang manung kuik tiarap. Sadonyo nan main manadahkan tangannyo diateh pungguong nan ba tiarap mambungkuok,sambie banyanyi dimano suku kato lagu nan pamngabisan, situlah dilatakkan batu tu cako. Lagunyo adolah sbb.;

Cik..cik…mimic , bilalang katimaro
Inggok-inggok di batu licin ,manggarak jo manggaro
Sikumpei , sikaro, naiekkan kate kudo
Saripa saripati , takok mano nan barisi
Tak si Kuncil lewe-lewe 2 X Takok mano nan barisi.

Andei tapek nan di takoknyo, mako inyo pulo nan manungkuik untuok manatok ba eko sasudah balagu sarupo di ateh cako.

15.Main Congkak adolah pamainan nan baso Nasionalnyo Congklak, biaso dilakukan nan gadih- gadih, umak-umak nan dipelok diateh tanah sabanyak 14 lubang ba adok- adokpan dan ujuong pangka dipelok rumah untuk tampek buah. Satiok cong barisi 98 buah dimano tiok lubang barisi 7 buah. Jadi satiok pamain mampu nyoi buah sabanyak 49 buah. Sasudah diadokan sutan,nan manang mulo-mulo main dan mati apobilo buah pangabisan masuok ka lubang kosong. Tapi kalou ado barisi lubang nan satantang jo inyo,itu dimanokan manembak dan buah lawan tu dapek dinyo. Apobilo buah tingga sabuah sabuah lai, diadokan paduok basilam bek abih buah. Sia nan manang itu namonyo manang di papan. Permainan dimuloi lubang nan partamo. Sasudah salasei main, lubang diisi baliek dan kalou ado nan indak barisi lai, itu namonyo tapanggang dan sia nan banyak tapanggang, itulah nan kalah.
Itulah sanak sudaro pamainan-pamainan kito dolunyo wakatu masih paja-paja,tapi kini labieh lasap tipi,makonyo pamainanko banyak nan ilang dari pamainan.
( Shaff Ra Alisyahbana )

ANA PANA ' U


ANA PANA ‘ U
Ragam Pameo Ranah Nata
oleh Shaff Ra Alisyahbana
Anah,Pana’u,Alaa To… adolah istilah di Ranah Nata.Sajak jaman daolu istilah tu saba nanyo ala ado juo saumpamo pameo ;
1. Anduok Nata
2. Sangkuik Singkuang
3. Puta sikurup Batumundam
4. Olak olei rang Tabuyuong
5. Iru -iruan rang Batahan

1. Anduok Nata adolah suatu pameo taradok masyarakat Jambuoh Rao da
lam hutang piutang. Dek akibat musim Barat nan sampei satangah tahun tajadi saban tahunnyo,mako tajadilah “ Anduok Nata “.Cubolah kito inok ranuongkan bana, ba’a mambayie utang sadang hari musim Barat nan indak bulie pai kalauik. Memang ado pantun Ranah Nata nan babuni : Sa buruok-buruok ari, urang Nata kalauik juo
Sa rusuoh-rusuoh hati , nan gata digauik juo.
Artinyo, waluopun rusuoh hati (rasah) dek keadaan ekonomi ko kini,di mano bali miak ajo kadang-kadang indak pulang do, mako tapasolah tajadi “ Anduok Nata “ yaitu barutang lamo mangko dibayie dan kadang indak tabayie do. Tapi iyo, jadi eran juo awak sabab jaman do lu panca rian sa ari dibalanjokan sapakan,sadangkan kini subalieknyo Mangapo pameo ko ala ado sajak dolu.

2. Sangkuik Singkuang,ampieng samo jo nomor satu diateh dan asal kaja diannyo pun samo juo.Kalou “ Anduok “ artinyo ma ambiek saketek-sa ke tek lamo-lamo abih, mako “ Sangkuik “ saumpamo jerek atou piarik Kalou jerek,sangkuik bisa lapeh,tapi piarik agak payah lapehnyo. Antah mungkin dek Singkuang banyak lukah (injok) mako tasabuik sangkuik nyo.
3. Puta sikurup Batumundam, ikopun bak itu juo samo jo Nata dek samo samo di tapi lauik yaitu bamato pancarian kalauik.Mungkin sajo dimusim Barat datang karek dek karano indak kalauik. Kalou sikurup kanei karek,pasti bautnyo sandek bahkan indak dapek diputa lai. Jadi kaa da an tagantuong di puta sikurupnyo. Kok puta ka kanan batambah arek dan puta kakeda batambah lungga.
4. Olak olei rang Tabuyung, iko sacaro kanyataan logat kecek dosanak kito di Tabuyuong agak maliuok bakaleok saketek saumpamo ma olak olei. Dek karano itu mungkin tanamolah urang Tabuyuong jo “ Olak Olei “nyo.
5. Iru-iruan rang Batahan, dolu di Batahan koadaan ekonomi urangtu agak banca saketek (barayie). Jadi, bilo sorang mambali,lalu kasadonyo sato mambali yaitu iru-iruan. Ikolah samangat kok alah bakepieng nan indak mau kalangkahan jo katinggalan.Pameo Anah,Pana’u jo Ala Too..,adolah pameo di jaman moderen ko. Pameo Anah ditahun tujuoh puluoh atou lapan puluohan dan mudah-mudahan pado maso itu banyak nan abih marato jo tanah (Anah) dek bancano ayie gadang malando.Jaman daolu,manuruik curito nan gaek awak lalu biduok diateh pond ok dan bapacik di tali talipon.Tapi gadang ayietu datang sakali dalam limo tahun.Panulis wakatu dolu acok mandi di ayie gadang nan lalu biduok dari jandela pondok.Bak itu juo pameo Pana’u dimano pado maso tahun sambilan puluohan,banyak jaguong nan baru tatuga alah barambuik sirah atou dolu bajak dari jawi.Itu pana’u kan ???
Masuok tahun duo ribuan sampei kini ado pulo istilah atou pameo Ala Too….
Dek karano bancano datang silieh baganti.Tsunami di Tabuyuong masih ado juo syukurnyo lei. Andei indak ado bakibot dimalam tu, mungkin banyak korban,dek karano ngonga tiduo. Bialah kibot kini disalahkan,tapi ado juo jasonyo mailakkan korban bancano tsunami di Ranah Nata, tamasuok di Bin tue jo Sikarakara. Angin putieng baliuong manimpo Batahan jo Pasa Ampek dan Simungkuok sato pulo dapek bancano. Ala.. Too..Kalou nandak Ala Too…, marilah kito sadar kasadonyo dan mari kito sarantak “ TOBAT NASUHA “.Simaklah sabuah lagu produksi Studio Rekaman“ SRY RECORD “ Ranah Nata nan bajudul “ ACEH SITOLI “ nan dilagukan dek Muhd.Rizal Tan alias Tan Kim Lie yaitu :

“ ACEH SITOLI “
cipt.Shaff Ra Alisyahbana
arr.Adi CS, musik SMS “ SRY MUSIC “ Ranah Nata

Calieklah gampo tsunami
Di Aceh Gunuong Sitoli
Paringektan dari Ilahi
Supayo kito pareso diri

Bak itu juo di Tabuyuong
Sikarakara jo Bintue
Manarimo nasib untuong
Banyak harato nan tandeh

Reff.. Ya Allah Tuhan nan Kuaso
Cukuik cobaan kami tarimo
Kini kami tobat Nasuha
Salalu ingek kapado Allah

Di Batahan punco baliuong
Ayie gadang di Singkuang
Banyak rakyat nan binguong
Kamano diri ka tabuang

Jikok kito baco bancano
Manga musajik salamat
Di rumah tanggo banyak doso
Bajudi mabuok jo maksiat

Sadari itu mari sadarlah
Amar Ma’ruf dimano sajo
Salamatlah kito di Ranah Nata
Aceh Sitoli jadikan contoh
Sinden Mesir 1 > 050405

Pana’u, Ala Too…SMP Negeri 1 Natal nan ditagakkan jo jaso Sarang Bareh dek mandiang Angku Akoeb jo kawan-kawan, sarato dirancai dek suaro ba die di Kantor Gubernur Sumatera Utara karano wakatu itu dalam asyiknyo manumpas Gerakan 30 S/PKI. Kini alah rancak bamayo,ampieng sadonyo alah baganti bangunan baru. Paganyopun alah rancak saketek dan sakulilieng bapa ga.Paga dipelok mak supayo jangan kalua masuok kambieng taranak jo jawi nan indak bakandang.Kalou bakandang itu baru taranak namonyo. Tapi sa yang saketek,ado juo nan baturo-turo taradok pambangunan paga ko. Anak-anak nan ditagakkan disiplinnyo indak bulie kalua,alah datang pulo urang baja ga sakulilieng ma agieh sarok nan baleak peak dimuko jo ilaman sikolah dan di serak-serakkan dek anak-anak tu.Mungkin dek kaadaan nan batambah su lik, tapaso tapi paga dihias dek urang-urang bajaga,sainggo jalan satapakpun tapaso disumbek jo tampek bajaga. Jalan satapak nan diwaqafkan dek kelu arga Rumah Randah, diganti dek pihak sikolah pado bateh tanah sikolah, tapi jalan dari jalan gadang alah tatutup. Mangapo tanah waqaf bisa dikuasoi dek urang lain ??? Pana’u Ala Too… Nan bedonyo pulo,paga sikolah dipelok tampek manjamuo kain jo kasuoh nan mambuek mato kalimpanan dan marusak pamandangan. Memang di Nata ko barek,iyolah bak kato pameo diateh “ Anduok Nata “ tu. Salagi patinggi Nata ko urang awak, alangkah eloknyo kito pelok rumah panduduok bapaga,taranak bakandang. Jangan burando jo teras jadi kandang kambieng dan tanah lapang jadi kandang jawi Pelok’i lampu-lampu jalan,karano pajak jalannyo pun alah dibayie jo rekening listrik.Bak itu juo rekord WC tapanjang di Sumatera tu kito apuih mak jangan ado juo urang mancangkuong bak katuong,maliek ombak lauik Nata sambie ma ajan paja tu.Ba’a mamelok pasie jadi objek wisata kalou baunnyo maebak manyumbek iduong.Pelokkan WC umum untuok Pasa Duo khususnyo dan baitu juo Pasa Satu sabagian.
Pana’u,Ala Too…,ba’a mamelok paga deh ! Kito nan kayo di kayu kayan indak dapek kayu jo papan untuok mamelok paga,dek karano kayu kayan alah tandeh di ambiek dan dibaok kalua. Sanasib jo lauok tanggiri, nan kini payah urang Nata mangguleinyo dek karano alah masuok ka balango urang Medan, Kisaran dan daerah lainnyo. Kalou daolu lauok sinangih balamparan di tapi pasie pado jaman timbo upieh jo kapuok pupuyan , kini alah payah mancari nyo,apolei nan kunieng rancak tu.Itulah kamajuan jaman nan samakin cang gieh yaitu pinCANG jo giGIEH ko.Marilah kito bolo kampuong kito ko sambie mananti adonyo “ KABUPATEN RANAH NATA”.
Sakian banyak maap dan tarimo kasieh,kironyo ado manpaatnyo.

Shaff Ra Alisyahbana

BALEK BASOKA


BALEK BASOKA

oleh : Shaff Ra Alisyahbana
Sambie mangacou kopi pakek basaik nan bagalaskan kuduongan boto limun nan bagulo anuo, ambiek sapirieng katan sipuluik . Abih satangah hari dimakan nyo tu wakatu dek karano musim barat nyo. Maota-ota jaman daolu, ado carito Ja pang sasek digonikan lalu dicampakkan ka jambaktan Karan,ado pulo curito urang kito disuruoh mamelok lubang gadang untuok maondokkan sinjato,ado Ja pang nan tunggang langgang di burando tampek balapou dan ado pulo curito Ba lek Basoka.

Pado jaman daolu (mungkin jaman pambarontak),ado masuok tantara Siliwa ngi, masuok Pusat dan lain-lain. Ado dolu masuok kapa parang ka Ranah Nata ko,lalu manembak ka rimbo-rimbo untuok mausir kaum pambarontak. Wakatu itu panulis masih ketek dan tingga dipondok ladang basamo jo urang tuo. Tau-tau mangirok atok pondok sawah dek lalu kapa tabang nan randah bana nan suaronyo buni belek-belek , kami pun turun dari pondok dan barondok di banda ketek. Indak barapo lamo manbembak pulo kapa lauik nan mamelok rimbo lubuok labak dan pelor balasieng manembak batang-batang kayu dirimbotu. Dek takuik, disikolah kami mambuek benteng tampek barondok jo jalan manyusuu ka yu-kayu diateh banda ketek tu. Bilo tadanga tembakkan, badan maraok kabanda atoupun tiarap. Diladang iko pana pulo urang takicuo mandanga katuok-katuok angina nan sadang babuni,disangkonyo kami sadang dipondok,manukiek-nukiek apak tu maimbou ,ruponyo katuok-katuok nan babuni,disangkonyo urang. Tapi ruponyo indak kami sakaluarga sajo do nan barondok tu. Maklumlah dek Ranah Nata kabanyakkan masyarakatnyo adolah palauik dan ado pulo pambuge,man jamuo lauok di tapi pasie. Ado sorang apak-apak mambaok sabuah balek ka pasie untuok manjamuo lauok, sadangkan kapa tabang nan buni belek-belek tu ilie mudiek mancari pambarontak di Ranah Nata,dimano wakatu itu urangtu sadang barondok di Panggak Utan nan dolu banamo Pagar Hutan yaitu tampek barondok tantara pambarontak. Pana juo sakali wakatu panulis basamo ju urangtuo di Pasa Tambak,lalu kapa tabang manembak nan kabatulan padusi mamak sadang baranak ketek anak kaduo. Disikolah “ tughun kaghayie “ gara tisnyo anak mamak pai barondok kabawah rumah,dimano diateh batu dakek ru mahtu badampang pelor urangtu nan manyalo sirah nyarak.

Antah dek taropong urang pusat tu agak rusak atou salah caliek, apak-apak nan mandagang balek tampek manjamuo lauok ko cako ditembak dari ateh kapa tabang,sainggo kanei pao apak tu nan disangkonyo sadang mambaok basoka. Waloupun kurang topek, tapi kanei juo saketek, dan kalou paja-paja nan belo mangecekkan “ dak yopek “ dan kabatulan namo apak ko adolah “ pak Yopek “.

Lain pulo curito di jaman Japang dimano sardadu Japang salalu rundo di Pa sa Bentieng nan tampek rundo jo tiduo urangtu adolah di burando lapou-lapou nan ado di pasatu. Dek hari alah pagi, sardadu Japang ko duduok basanda di sa buah lapou bajaga barang pacah balah. Ruponyo, dek alah wakatu untuok mam bukak lapou, nan punyo lapou mambukak pintu nan basakang dari dalam. Kaba tulan pintu patamo nan dibukak ko,topek tampek basanda sardadu Japang ko. Sardadu Japang tajarongkang sambie macabuik samurai nan tasalek dipinggang nyo dan inyo pun berang-berang kadakek nan punyo lapou tu, tapi nan punyo la pou mintak map indak disangajo, lalu mambaok sardadu Japangko pai minum ko pi batumbuok jo makan nasi katan di lapou kopi di tapie ayie tu. Jadi,curitoko pun bakaiktan juo jo “ topek “.
Shaff Ra Alisyahbana

RANAH NATA


MALENGGOK LANGGAM PUSAKO ( MALAKO 04 ) adolah marupokan kumpulan PANTUN DENDANG NATA. Pantun adolah marupokan Seni Sastra nan akrab dipagunokan dek Masyarakat Adat Melayu, Pesisie,Banjar jo Bewati nan kabanyakan ba ugamo Islam. Lewat konsi dendang mampakenal kan ka urang banyak latak-latak Ranah/ Nagar atou Kampuong nan diparagokan lewat Tari jo Dendang ataou dalam Bataman di Ranah Nata.
Syair pantun disusun sasuei jo tampek atau suatu kajadian sainggo urang banyak tau. Pantun nan didendangkan dek Anak Dendang adolah badasarkan aa - aa,ab-ab atuo bb-bb dan itulah nan dikecekkan Dendang Asli. Disampieng pantun sabagei panghibur dan silaturrahmi antara Anak Mudo Ranah Nata sambie mampakenalkan kampuong ilamannyo. Barikuik panulis sampeikan pantun nan bajudul RANAH NATA dalam TARI BUNGKUY.

TARI BUNGKUY

( 1 ) RANAH NATA


Ujuong Rakat Barambang Guntuong
Haluan biduok nandak ka Nata ,
Badan mularat direntang untuong
Buah masak kumbali mangka.

Ilie Nata mudiek Batahan ,
Hanyuiklah bamban jo ureknyo
Paruik lapa bulieh di tahan
Hati dandam apo ubeknyo

Labek hujan di gunuong Nata
Labek pambasah si daun kayu ,
Putieh mato mamandang kapa
Kapa di tundo angin lalu

Aso aso di lauik Nata
Di jalo anak Panggak Utan ,
Suto tabali guntieng pata
Panjaik lapeh dari tangan

Urang Nata pai ba parang
Baparang lalu ka dusunnyo ,
Indak kaka bungo di kerang
Kaka bungo di rumpunnyo.

Masak padi urang Nata
Di tuei anak Taluok Balei ,
Sajak tipi masuk ka desa
Banyak dosanak tambah sansei.

( BM 12032011 )
bersambung ..... TARI BARAMPEK

LIMBAGO ADAT RANAH NATA



LIMBAGO ADAT NATA
Oleh : Shaff Ra Alisyahbana
L IMBAGO ADAT adolah sabuah wadah untuok mangurusi Adat Istiadat di sabuah ulayat. Ado nan banamo Limbago Adat Nagari ( LAN ) nan tadapek di Ranah Minang dan ado pulo Limbago Majlis Pamangku Adat. Limbago Adat adolah patner Pamarentah untuk mamarentah disabuah ulayat dan juo sabagei tampek batanyo dan mintak izin Pamarentah untuk marubah corak pado suatu ulayat. Tanpa izin dari Limbago Adat sasuatu mukasuik Pamarentah bisa ditundo,sabalun ado kato putuih dari Limbago Adat. Limbago Adat batindak salaku malatak maetongkan adat istiadat di sabuah Nagari.
A D A T.
Adat nan tadiri dari duo kulimat yaitu > a nan ba arti indak , sadangkan > dat artinyo : datum yaitu rajo /tanggal/tapadayo dan tulis. Jadi adat tu iolah ;
a. indak ba tanggal
b. indak tapadayo dek harato,bando,kaduduokan jo padusi.
c. indak tatulis
d. indak marajokan bando/urang.
Adat marupokan kabiasoan nan baulang-ulang, paradaban,limbago atou paraturan. Adat tu tadiri dari babarapo macam yaitu :
1.Adat nan sabana adat ( hukum alam/ sakral )
2.Adat istiadat,adat nan babeda jo adat lain saumpamo system matrilini.
Di inja indak layuo, dibubuik indak mati. Indak lakang dek paneh dan indak lapuok dek hujan. Api mamanggang,ayie mambasuoh dan taluok timbunan kapa dan bukik timbunan kabuik.
3.Adat nan diadatkan yaitu hasie karapatan adat(musyawarah/mupakat tiok nagari)
4. Adat nan taradat yaitu kabiasoan nan tibo-tibo (insidentil) karano maniru-niru,
5. Adat kabiasoan yaitu adat nan alah tabiaso dipakei saumpamo tapuong tawa jo ba upa-upa.
6.Adat isti’mal yaitu adat nan condong jo hukum Islam (Syara’) saumpamo baarak.
7.Adat Islamiah yaitu hukum Islam nan alah diadatkan saumpamo Khataman Al Qur”an ( Batamat Kaji)

7.BUDI >
1.Tahu mambedakan mano nan salah dan mano nan bana (pikiran waras)
2.Tahu mambedakan mano nan buruok dan mano nan baiek ( alui raso)
3.Tabiat,watak dan parangei nan mulia (batarimo kasie dan basyukur)
4.Bakabaiekkan dan bausao jo ikhlas ( baperikamunisaan)

RUMAH GADANG ( HUKUM KALUARGA )

1.Kamanakan saparentah mamak
2.Mamak saparentah pangulu
3.Pangulu saparentah mupakat
4.Mupakat saparentah bana
5.Bana badiri sandirinyo

(Malawan kamamak ilang pusako, malawan kaguru ilang kaji/alemu >Hiduik ba Adat mati ba Iman).

KATO >

1. Kato Mandaki > Dakek nan tuo
2. Kato Manurun > Dakek nan mudo
3. Kato Malerieng > Dakek sumando ( ipa bisan )
4. Kato Mandata > Dakek sasamo gadang ( sapangkek ).

Kato Pusako :
1.Kato Rajo kato malimpahkan
2.Kato Pangulu kato manyalasiekan
3.Kato Malin kato hakikat
4.Kato Manti kato mahubuong
5.Kato Dubalang kato mandareh
6.Kato urang bantak kato babaluok/bagalou.
7.Manggayuong sagayuong putuih
8.Maumban saumban rarei
9.Mangauik sakauik kameh
10.Bakato sapatah sadang.
(Kato Pusako indak ado tulak ansuo,indak ado sanggah bandieng. Rumah sudah tukang dibunuoh,nasi masak pariuok pacah.Mulo kato panyudah hukum.mulo hukum panyudah kato).

HUBUONGAN :
1.Hubuongan batali darah yaitu sakoum badosanak saibu, saibu sabapak, badoanak ibu ( sa niniek) dan badosanak niniek.
2.Hubuongan batali adat yaitu babarapo koum dalam satu suku ( sa suku ).
3.Sumando manyumando yaitu abu di ateh tungguo.
4.Andan pasumandan yaitu dosanak nan sumando.
5.Bako mambako yaitu dosanak mamak dan mande.
6.Ipa bisan yaitu laki atou bininyo kakak baradiek.
7.Babapak baranak yaitu dosanak bapak dan sabapak.

Catatan :
1.Andan yaitu dosanak dek karano pakawinan
2.Pasumandan yaitu padusi manjadi bini dari laki-laki sakoum/kirabat sasuku.
3.Ipa yaitu sudaro laki atou bini.
4.Bisan yaitu laki atou bini dari ipa.
5.Bako yaitu dosanak dari pihak bapak/ayah.

DASAR ADAT.

Dasar Adat adolah Al-Qur”an, Surat Al-‘Araf ayat 199 nan di Ranah Nata kan :
“ Jadilah kalian pamaaf dan suruohlah urang mangarajokan nan ma’ruf “
‘Adat > ‘ Urf nan manuruik Usul Fiqih.

1.‘ Urf Shahih adolah badasrkan al-Qur”an dan al- Hadist, contoh Tando.
2.‘ Urf Fasid adolah nan indak ditarimo Syara”, contoh Riba.
3.‘ Urf Amm adolah suatu kabiasoan nan alah disapakati dek urang dari bamacam Nagari barupo pabuektan dan pangecek an.
4.‘ Urf Khas adolah kabiasoan nan tatantu dan balaku disuatu Nagari tatantu atou kalompok tatantu.
‘Uruf Shahih dapek dijadikan alasan untuok manatapkan hukum sajauoh indak manyangkuik soal-soal ma’amalah. Al-Adah Muhakka mah yaitu adat kabiasoan nan dapek dijadikan sandi hukum.
“ La yunkar taqayyur al-hukm bi taqayyur al-ankan wa al-azman “ artinyo :indak di ingkari pabezoan hukum disababkan dek pabezoan tampek jo maso.

MACAM ADAT :

1.Adat basandi Syara’ , Syara’ basandi Kitabullah ( Adat dan Syara’ indak Batan
tangan )
2.Adat di isi, Limbago di tuang ( Paraturan manuruik Adat )
3.Adat sapanjang jalan , cupak sapanjang batuong.
4.Syara’ mangato , Adat mamakei ( Adat bahukum kapado Syara’ ).

Atou dapek pulo datur dalam katantuan yaitu :

1.Hukum adat basandi Syara’
2.Hukum Syara’ basandi Kitabullah
3.Hukum rumah basandi batu
4.Hukum aluo basandi mungkin jo patuik.

JABATAN DALAM ADAT

1.Rajo adolah Katua
2.Pangulu adolah Wakie Katua
3.Bandaharo adolah Bendaharo
4.Karani adolah Sekretaris
5.Malin adolah Ulama
6.Manti adolah Cadiek Pandei
7.Dubalang adolah Niniek Mamak


TUJUAN ADAT.
Tujuan Adat tadiri dari babarapo mukasuik di dalam masyarakat adapt antaro lain adolah sabagei barikuik :
1.Mailangkan pangangguran > Hari sahari dipatigo,malam samalam diparampek Agak agiehkan jo alemu,namun bajarieh ba usaho
2.Mambateh kakuasoan urang sumando > Abu diateh tungguo,kurang manukuok sentieng mambilei
3.Mailakkan mamintak-mintak > Suku alun baralie,malu alun baragie Ganggam Bauntuok, hiduik bapaduk
4.Manjujuong tenggi martabat padusi> Anak dipangku kamanakan dibimbieng,Elok Nagari dek pangulu, elok rumah dek padusi, Limpape rumah nan gadang
5.Mailangkan sipat manongga > Banyak dibagi ba umpuok, saketek dibagi bacacah.
Ruyuong samo ditarah, sagu samo dibagi
5.Mampatahankan harato bando >Pusako jawek bajawek, sako turun tamurun
Dari niniek turun kamamak,dari mamak ka kamanakan
Gadei batauri, jua batabuih
6.Mailakkan buek maksiat > Laki-laki samalu, padusi sarasan ,Pauleh nan putuih, pauni rumah tuo ,Kawin jo Niniek Mamak, Nikah jo padusi
7.Mailakkan paja-paja talantar > Laweh nyato basibiran, gadang nyato bakabuongan
Jauoh mancari suku, dakek mancari induok
8. Mailakkan kakejaman bapak/ibu tiri dakek anak tiri > Kamanakan Bamamak,tasingguong kanei miangnyo,talantuong kaneirabenyo.
10.Mailangkan kakejaman laki dakek bininyo > Rumah batungganei, suku bapangulu , kampuong batuo.
11.Maniadokan sistim anak angkek .Inggok mancakam, tabang basitumpu ,Tabang bangou kubangan tingga
12.Hiduik bamasyarakat > Duduok sorang basampik-sampik, duduok banyak balapang-lapang ,Duduok ba iyo, tagak ba molah ,Bulek ayie dek pambuluoh, bulek kato dek mupakat ,Tumbilang samo tatagak ,sipade samo ba elo.

PUSAKO.
Didalam adapt tadapek babarapo pusako nan tingkek sakonyo balainan antaro lain macam-macamnyo sabagei barikuik :
1.Pusako Tenggi ( cancang tarah tambang taruko }
-hutan,tanah,ladang,sawah dll.
-galang,cincin,rantei,subang,anteing-antieng,lontin dll.
-ikek,cabang,sarewa lambuok,payuong kunieng,kasuo pandak,banta susun dll.
-carano,guleta,talam,tuduong,soak limo,candei,dulang,surai dll.
-rencong,tombak,padang,ladieng,bajak dll.

2.Pusako Randah ( baru sakali turun dan alun turun tamurun ). Kalou alah tu run tamurun manjadi pusako tenggi dan bilo dipindahkan ka nan lain manja di pusako randah baliek.
3.Pusako Guntuong ( harato pusako dari urang nan indak ado laid an indak ado batali darah lai.
4.Sako / Sangsako adolah gala atou pangkat jabatan nan disandang.

NAN LAIN DALAM ADAT.

BATAGAK RUMAH.
Batagak rumah di Ranah Nata ado dipelok babarpo symbol do’a yaitu :
1.Buah pisang satandan malambangkan supayo banyak katurunan
2.Batang tabu sabatang malambangkan supayo hiduik manih.
3.Sabuah karambie malambangkan umuo panjang.

PAKAYAN :
1.Baju Turki adolah baju batabuo untuok Marapulei nan tabuek dari kain biludu
sirah/kunieng/biru. Ditapi baju dihias jo sulaman banang ameh.
2.Sarewa Guntieng Aceh adolah sarewa barono sirah/itam/biru babantuok ketek ka bawah dan tapi sarewanyo barumbei dan basulam banang ameh.
3.Baju Songket Palembang adolah baju pendek padusi nan tabuek dari kain songket Palembang.
4.Kain Bugih Samarenda adolah kain palikat untuk Marapulei ataou anak daro nan kabanyakan barono sirah,coklat,itam atuo limbayuong.

MACAM ADAT :
1.Adat basandi Syara’ , Syara’ basandi Kitabullah ( Adat dan Syara’ indak ba tantangan )
2.Adat di isi, Limbago di tuang. ( Paraturan manuruik Adat )
3.Adat sapanjang jalan , cupak sapanjang batuong.
4.Syara’ mangato , Adat mamakei ( Adat bahukum kapado Syara’ ).

Atou dapek pulo datur dalam katantuan yaitu :
5.Hukum adat basandi Syara’ (2) Hukum Syara’ basandi Kitabullah
3.Hukum rumah basandi batu (4) Hukum aluo basandi mungkin jo patuik.

ADAT SENI DAN BUDAYO MASO KINI

Kalou kito caliek maso kini,alah banyak bana Adat Istiadat,Seni jo Budayo tu nan barubah. Mungkin dek karano adat tu indak tatulis dan di undangkan, mako nyo adat istiadat,seni jo budayotu dipakei sa kandak hati ajo. Memang ado juo adattu nan bisa tarui dipakei,ado nan alah lusuoh dan ado pulo nan tatap rancak kalou dipakei. Barikuik kami sampeikan babarapo adat dari daolu nan rancak di pa kei antara lain nan kini alah bageser dek jaman atou masuoknyo budayo lain.

1.Mainbou.
Kalou jaman daolu untuok maimbou sanak famili koun karabat,jiran bada kek ditantukan pado wakatu rapat sakoun. Nan biasonyo adolah niniek ma mak atou mande ( sapasang ) nan sangajo diutui sabagei talangkei jo mamba ok tampek sirih (kamba). Tapi iko kini alah bageser dan nan ma undang ka dang bukan urang dalam dan caro maundangpun juo alah bageser. Kini ma un dang cukuik di lapou kopi,dimusajik,ditapian mandi sambie tacirik. Babaju boksen sajo,basuo ditangah jalan,alah bisa maundang hajat.

Bapakat sajopun kini alah barubah. Kalou daolu bapakat ado jiwa gotong royong sa um pamo samo-samo mancari kayu,manyaliek manjamuonyo dan ado pulo karajo tu diambiek masieng-masieng saumpamo nan mancari cubadak,mancari ba tiek,paku,pisang mudo. Urang-urang dakek biasonyo ma ambiek bagian antaro lain saumpamo kambieng,bareh,karambie dll. Kiniko , urang koun kirabat nan musti baragie bisa lapeh dari baragie dek banyak ma agie urang lain nan baru sajo sabantako datang ka kampuong kitoko. Itulah makonyo maso kiniko tangguongjawabtu alah bakurang antaro mamak kama nakan,urang sumando,ipa baipa dan ipa bisan. Urang nan saharusnyo tukang sorongkan puntuong bisa sajo manjadi tamu undangan. Dapek kito maklumi basamo di jaman dolu bahwa maimbou malim sajo itu tajadi duo kali. Sakali imbou baso-baso dan kaduo imbou nan iyo-iyo. Bilo imbou kaduo indak da tang,mako dapeklah upek puji. Kini lain rononyo, babaso-baso ajo alah datang dan itulah mangkonyo sanang bana maundang kini. Alangkah ran caknyo caro iko dipatahankan dan ado pulo nan paralu diubah. Bayangkan sa jo,sakali basalam palieng tidak “ Limo Ribu “ dan bagi nan indak bakepieng tantu sagan pai dek karano malu indak basalam jo urang punyo hajat.
2.Jamuan :
Jamuan jaman daolu, jenang alias tukang tatiengnyo ajo adolah urang ta tantu nan alah dapek sertifikat dari urang tuo-tuo sabagei jenang alias tukang tatieng. Kini siapo sajo alah bulie manatieng. Tampek ma edangpun kini indak tantu lei. Kalou daolu,satiok pamedangan gadang musti pakei sap ra ( bukan shaff ra alisyahbana – red) yaitu kain putieh barasie nan panjang yaitu aleh pamedangan tampek pinggan mangkuok jo pirieng dilatakkan. Wa katu “ Jamba Anyuik “ itu adolah sarupo nasi ramas nan diuluo antakan da kek nan datang, dan biasonyo nasi jo gulei cubadak,paku paranca lokan atou pisang mudo dan panggang lauok masiek. Kiniko pado wakatu jamba anyuik, gulei dagieng,randang jo tumi alah di edangkan. Itulah mangkonyo undangan labieh banyak datang wakatu jamba anyuik dari wakatu banikah. Nan bedo nyo,ado pulo nan maniru-niru caro Barat nan dikecekkan ala Parancis yaitu ma ambiek masieng-masieng nasi didalam meja pamedangan. Itu caro nan bi sa dipelok adolah dalam acara mamiri dalam musyawarah/rapat. Caro nasi jamba anyuik adolah “ Baragie “, bukan “ Ma Ambiek “ tapi diambiekkan. Kalou caro ala Parancis,pasti sajo urang nan indak baragie/basalam agak sa gan-sagan maambiek,sadangkan karajo alektu dasarnyo dek ado mangko babu ek ,sasuei jo basonyo yaitu Baralek dan bukan ma arokkan paragie,tapi mana rimo paragie. Baragie itulah paragie dan bukan ma ambiek (ala Panacis). Caro jamuan jaman doluko paralu dipatahankan.
3.Sumando.
Urang sumado di Ranah Nata musti lewat pintu gaduong jo pancuongsoa dan satiok urang nan sumando musti patuoh diadat istiadat nan balaku dan bukan mambaokkan adapt istiadatnyo dari nagari asalnyo (kalou urang lua). Dimano bumi dipijak,disitu langik dijunjuong. Datang sumando jo adat isti adapt dan pulangpun musti jo adat istiadat pulo yaitu datang nampak muko, pulang nampak pungguong. Kiniko, indak tantu manantu inyo alah banikah jo anak gadih Ranah Nata,tapi indak manyuruok dibawah pintu gaduong do. Contoh alah banyak kajadian, sa hari sudah baralek, anakdaro dibaok tabang jo alasan nandak baralek dikampuong laki-laki atou mangaja karajo. Parkawi nan adolah mampatamukan duo koum kirabat manjadi satu untuok saling mangatahui. Dimano dapek taunyo siapo mamak,mande,ipa jo bisannyo,sa dang si marapulei ampieng-ampieng tau jo mintuonyo lei. Pado wakatu mam patamukan ( manjalang ),anak daro alah dibaok tabang lindang bak cando anak di pajuabalikan sajo. Hantaran bukan “ bali anak “,tapi sumbangan sila ki-laki dakek padusi yaitu bantuan maadokan paragat rumah tanggo jo bantu an alek saketek.

Namonyo hantaran yaitu ma antakan supayo dapek sumando waloupun kaduduokkannyo “ abu di ateh tungguo “. Di Ranah Nata nan balaku suman do dek karano system matriachaat “ Bundo Kanduong “. Anak gadih Ranah Nata indak bisa dijujuo dalam artian dibali,tapi laki-laki Ranah Nata bi sa manjujuo kanagari lain “ mambaok anak daro “ dan iko jarang bana basuo karano indak pana “ bini dibaok karumah nanggaek “. Minantu atou urang su mando adolah “ abu diateh tungguo “ nan kuasonyo baulayat “ sapadan biliek”dan jadi “ tukang sorong puntuong “ katiko ado alek. Kiniko sabagian urang sumando alah bakuaso diateh rumah tuo,sadangkan nan bisa inyo baku aso adolah rumah “ cancang tarah “ sandiri dan kalou bapisah manjadi hak milik bini jo anak-anaknyo, dek karano barang diam (indak bagarak). Baru sa jo tajadi tgl.10 Mei 2007,urang sumando mambaok sagalo harato “gono gini “ pulang kampuong dek karano padusinyo alah maningga dan indak pulo batu ne. Apoko alah dibayienyo utang nagari jo bagian padusinyo nan maningga ??

Disikolah lataknyp adat istiadat nan paralu di “ UNDANGKAN “ baban tuok paraturan nagari. Kok indak sanggup mamatuihinyo,mangapo disuruiki pintu gaduong jo pansuong soa Ranah Nata ? Bak itu juo nan mamacik un dang-undang musti adie dan jangan basipat “ Balah Batuong “, katiko didado dibusuongkan,tiko dimato dipiciengkan dan tiko diparuik dikempuikan. Ka dang ado alasan dek pamili,mako disikolah latak undang-undangtu yaitu un dang-undang hukum jo juabali indak mamandang pamili. Dimano bajalan hu kum jo jua bali kalou mamandang kapamilian ? Payah latu….

Kamis, 10 Maret 2011

SINDEN MESIR " DUO RANAH "


NASKAH LAGU SINDEN MESIR

( 1 ) PANTAI BARAT
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Pantai Barat namo Ulayat
Ranah pasisie subalah Barat
Singkie Nata Siboga Pasaman
Dari Meulaboh ka Olok Pandan

Pantai Barat Ranah Pasisie
Ulayat Ranah di tapi lauik
Subalah Barat pulou di dunie
Itu ulayat nan di sabuik

Reff Pantai Barat di Madina
Itulah Ulayat Ranah Nata
Dari lambah Sorik Marapi
Ka ombak badabuoh di tapi pasie

Di antaro Batu nan Ampek
Batu Mundam Batu Bakuduong
Batu Gajah daerah mudiek
Ka tapi lauik pasisie ujuong

( SRY – 08072009 )

( 2 ) RATOK PALAUIK
Cipt.Shaff ra Alisyahbana

Manjalang subuoh tariek salimuik
Pai ka lauik tabaok baka
Ashar Mugarib sadang balaruik
Luruoh ilang tasaok Isya.

Mugarib Isya lapehkan litak
Duduok sabanta lalu tiduoh
Pabilo diri malapeh pintak
Hanyo sabanta awak bakumpuoh

Reff Siang bapaneh malam barambun
Kadang di ayun ombak jo badei
Sambie ba lagu mamintak ampun
Limpahkan rakat mak jan sansei

Ratok Palauik anak nalayan
Jauoh batuka jo maso lalu
Dapek sahari untuok sa pakan
Kini ba rakat nan indak tantu

(SRY – 08072009)

( 3 ) TANDO ALAMI
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Ranah Nata tando alami
Dari daolu sampei kini
Balaku satiok hari
Indak bisa di mungkiri

Caro mangaji di Mandaelieng
Ma ijo caro Ranah Nata
Itulah tando nan pentieng
Ajaran Syekh Abdul Fattah

Reff Jikok sanak di Kota Medan
Nandak pulang ka pantai Barat
Ka Batangnata pulang tujuan
Ka Ranah Nata karcis di catat

Itulah tando sajak daolu
Mangapo kini alah di sagah
Tando alami alah ta tantu
Yo Kabupaten Ranah Nata

(SRY – 08072009)


( 4 ) DUO RANAH
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr. Adi CS
Voc. Jeje Kaslina/F.Syukri & Ummi H./Budi R.Nst

P > Denai nan dari Ranah Minang
Ayia Manih si Malin Kundang
Jikok uda datang maminang
Urang tuo den bahati sanang

L > Ambo nan dari Ranah Nata
Surambi Makkah Sirat Madina
Di pinang adiek untuok banikah
Barumah tango hiduik sakinah

Reff Duo Ranah kini batamu
Mamadu kasieh ba rumah tango
Ka Ayia Manih ba bulan madu
Ka Pulou Pisang cinto mambaro
(kembali kehal 1 )

P > Sajuok rasonyo sumando sapadan
Adat jo baso samo limbago
Suku Rao jo Suku Chan
Baralek gadang lapeh lapeh salero

( SRY – 150204 )

( 5 ) MANJUJUO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr. Adi CS
Voc. Sry Wardahningsih & Imwar R.Amanda

Bayo Nata marboru Mandily
Adat sumando istilah jujuran
Kadang tersua hukum di cari
Hukum Agama turut aturan

L > Oi adiek boru Batubara
Suko sanyum tasengieng ramah
Ambo mukasuik baok ka Nata
Bia di jujuo kito ba nikah

P > Ale abang si Bayo Nata
Maksud ni abang u tarimo
Ro manyapai tu ama ina
Pala dung hita sapangalaho

L > Jikok jadi kito ba nikah
Kamano adiek na ka di bao
Malu rasonyo baok ka rumah
Pantang bini baok ka bako

P > Sangoni juo do di hami
Adaboru tu bagas ni dalahi
Dibagas tempat ni alak lai
Muda marbagas di oban suami

L > Kita kini satu keluarga
Tuk membina Keluarga Sakinah

P > Jika rezeki di beri Allah
Dirikan rumah yang sederhana

( SRY – 050899 )

( 6 ) TINGKULUOK
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS
Voc. Mardin Alwi Lubis

Induok-induok pakei tingkuluok
Nan gadih-gadih mamakei jilbab
Tiok padusi mustilah tunduok
Muslimah nan batangguong jawab

Jilbab dipakei koum padusi
Umpamo barang dalam lamari
Tampek elok harago tenggi
Payah dijamah iseng pambali

Reff.. Sanak ambo koum padusi
Pakeilah jilbab sa tiopk hari
Tingkuluok atoupun salendang
Samo wajibnyo jo sumbayang

Koord Jilbab jangan jadi lambang )
Pambungkui tingkah nan dilarang )2x

Jilbab dipakei awakpun sopan
Urang marayu jadi anggan
Awak taati parentah Tuhan
Tapi jilbab bukan hiasan

( SRY – 010206 )

( 7 ) SAMPAN CINTO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS
Voc.Jeje Kaslina/Irwansyah P. & Ummi H./ Adi CS.

P > Oi uda nan ambo cinto )
Marilah kito ba sampan cinto ) 2x

L > Oi adiek nan ambo cinto )
Pailah kito diek manyubarang ) 2 x

L/P > Badayuong sampan kito baduo )
Layiekan kasieh ka pulou cinto ) 2x

L > Kayuohkan kasieh di lauik sayang
Mahadang apsie di pantei cinto
Jikok nasib manimpo malang
Basianyuik diek kito ba duo

P > Kito bado’a ka bakek Tuhan
Sampan cinto jadi tambangan
Jikok pincalang nan di dapekkan
Kayuoh sampei pantei tujuan

( SRY – 070605 )

( 8 ) NASIB RANAH
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS.
Voc. Imwar R.Amanda & Budi rahman Nasution

Wakatu Ranah ka Ayie Bangih
Jaman konteler si Multatuli
Ranah Nata alah sarasih
Adat budayo sarato seni ) 2x

Dari Tapsel ka Madina
Pabilo jadi Ranah Nata
Lah abih hasie baok ka lua
Urang Nata indak batanah ) 2x

Reff.. Di darek tandeh kanei tabang
Di lauik anah kanei pukek
Rakyat kini manggalabang
Alah langang urang barangkek

Oi dosanak cadiek jo pandei
Tagakkan lakeh si Ranah Nata
Mak kito jan tambah sansei
Bolo Kabupaten Ranah Nata

( SRY – 080505 ).

( 9 ) UPIEK KETEK & MULTATULI
Cipt.Shaff ra Alisyahbana Arr.Adi CS
Voc. Fadhlan Syukri & Irwansyah Putra

Padso jaman Ulando
Taun lapan baleh ampek duo
Ulayat Sunduiktan Tigo
Sorang kontler lah jatuoh cinto

Reff.. Upiek Ketek
Anak gadih sorang Datuok
Indak banyak kecek
Bak galundang dalam galuok

Sunduiktan Tigo
Kawalan Rimbo Sikaduduok

Tampek ba kabun lado
Koum panjajah nan malungguok
Konteler Ulando
Takilek ikan dalam lubuok


Konteler Ulando Multatuli
Jatuoh cinto ka Upiek Ketek
Kijok mato man jadi-jadi
Dek karam mangko basintuoh jangek

Upiek Ketek taat Ugamo
Indak bak cando gadih kini
Walou konteler jatuoh cinto
Adapt Ugamo mamaga diri

( SRY – 131198 ).

( 10 ) BUNGKUI TARAWANG
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS.
Voc. Fadhlan Syukri & Budi Rahman Nst.

Kini tingga kanangan
Adiek pai jo urang
Tando mato nan di agiekan
Sahalei bungkui tarawang ) 2x

Sajak uda adiek tinggakan
Hati ko kini ba tarawang
Cinto adiek dak ta lupokan
Siang malam tabayang-bayang

Reff.. Santano jodoh lah orong
Bia kito cinto di ulang
Uda maapkan nan lah tadorong
Asakan jangan lapeh ka urang

Bialah uda tarimo cinto
Babaliek adiek ka ambo
Itulah cinto pidayo jodoh
Sayang ka adiek sabana iyo

Jikok adiek jadi babaliek
Uda suruoh talangkei tibo
Ayah Bundo ba hati baiek
Di bulan Haji ma anta tando

( SRY – 240204 )

( 11 ) KAWIN SIPATU
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS
Voc.Asdiana Tabuy & Sry Wardahningsih

Batu Bakudung ing Batumu7ndem
Ikulah pasir ing Kecamatan
Untung rugi sing serem
Muara Karan papan panggonan

Songolas sangang puluh
Waktu Ebtanas dino ketelu
Banjir gede iku rusuh
Jembatan Karan putus telu

Reff .. Sipatu kanan punyo Suwono
Sipatu keda punyo Suyati
Kawin Sipatu di pelok tando
Untuok mangana nan ta jadi

Suwono Suyati weduk lan lanang
Krungo lonceng muni kentongan
Ing muara awak ‘e nyebrang
Sepasang siswo dadi korban

( SRY – 190705 )

( 12 ) RATOK NASIB
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS
Voc. Esa Cipta Adelina & Ummi Habibah

Ayah ……Umak , calieklah nasib ambo ko
Nan hiduik kini… tambah marano….

Pondok ketek atok rumbio
Lantei nibuong dindieng palupuoh
Disiko di tinggakan Bundo
Banasib malang bahati rusuoh

Indak ado tampek bagantuong
Sanak indak mularat pulo
Kamano di ranangkan untuong
Manampuong nasib nan malang ko

Ya ALLah… tabahkan hatiko
Tampekkanlah kaduo urangtuo ambo di dakek Mu Yaa Allah

Reff.. Ya Allah Tuhan nan Kuaso
Tabahkan hati ambo ko
Waloupun pai Ayah jo Bundo
Kironyo ado urang nan ibo

Santano ado urang mambutie
Mnolong nasib diri ambo
Mungkin isuok baleh kok bulie
Bia di sangko jadi rang tuo

Dalam ratok nasib ambo ko
Pintak ka dakek urang bapunyo
Uluokan tangan bagi razaki
Panyambuong hiduik hari ka hari

( SRY- 270205 ).

( 13 ) SHAFF RIA
Cipt.Shaff Ra As. & Ria Sitty Chan Arr.Adi CS
Voc.Imwar R.Amanda

Shaff……Ria…,bagaikan kembang warna hijau
Sukar di cari di taman bunga…..

Shaff Ria oh dik Shaff Ria
Gadis Nata mirip India
Kulit nan sawo matang
Rambut nan ikal mayang

Shaff… Ria oh..dik Shaff Ria

Rupa elok hidung mancung
Dagu bagai lebah tergantung
Bibir merkah bak limau Bali
Betis bernas si perut padi

Shaff… Ria oh..diek Shaff Ria…..


Reff.. : Pipi bagai pauh dilayang
Suka merenda menerawang
Tak suka pergi bertandang
Selalu ingat akan sembahyang

Shaff Ria gadis Ranah Nata
Alis bagai semut beriring
Bintang Timur sedang menyala
Suka senyum gelak tersungging

( SRY – 030106 )

( 14 ) GEREP
CIPT.Shaff Ra Alisyahbana Arr.Adi CS
Voc.Esa Cipta Adelina & Sry Wardahningsih

Calieklah..oh mak iyo nasib diri ambo..
Sajak Ayah alah barangkek…

Anak > Calieklah mak kawan sapangkek
Pai sikolah tuntuik alemu
Sajak Ayah pai barangkek
Upiek litak sato mambantu

Umak > Dulu umak tangah sikolah
Ba baka gerep samo batu
Kini banyak buku ba jua
Kepieng dak ado, ba a tu.

Anak > Malang nasib paningga ayah
Sampei kini indak ba sikolah
Untuong lah dek Pamarentah
Inyo dirikan Paket A.

Umak > Bialah umak mamilie lauok
Ma ayak kerang di tapi pasie
Eloklah cari ka baka isuok
Kironyo Upiek mambaok hasie

( SRY – 030106 )

( 15 ) BUNGO KIBOT
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Ambo si bungo kibot
Ma hibur sanak panonton
Bia sanak ado manyorot
Ambo hanyo manuruik sikon

Goyang ambo kurang keren
Rantak bukan cando rang tenggen
Apo guno manjua pusek
Ba baju sampik kurang saketek

Reff.. Bia ambo jua suaro
Asa riang sanak sudaro
Adat limbago musti di jago
Jangan mancorieng seni budayo

Kok dituruik napsu salero
Elok trippimng sarato disko
Lalu tasingkie adat budayo
Abih kikih di lando bancano

Oi dosanak sa samo bungo
Jua iman sarato ugamo
Adat budayo di paliharo
Walou dak keren tapi baguno

( SRY – 070404 )

( 16 ) MARENDO CINTO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana
Jawaban lagu Ratok Pasandiengan
Sakian lamo marajuik sayang
Sulaman kasie marendo cinto
Uda bo cinto kinin tabayang
Siang jo malam rasian tibo

Memang uda panah ba kato
Dak mungkin uda ka junjuongan
Dek karano adiek di paso
Ka anak mamak nan di jodohkan

Reff.. Mancaliek uda ma agie kado
Mamanjek kanieng si ayie mato
Dek karano jodoh di paso
Takuik durako ka ayah bundo

Walou cinto indak ba jodoh
Ba papek rueh nan samo buku
Untuong isuok da kito basuo
Manjalin cinto baliek ba satu

( SRY – 011108 )

( 17 ) PLASMA CINTO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Oi uda pangusaho cinto
Kuasoi lahan ulayat kasie
Uda hanyo panguaso sumando
Plasma cinto elok di sisie

Jikok uda kuasoi lahan sumando
Pelok plasma cinto tando pusako
Rumah tuo sisik sarato jo salo
Itu tando hiduik barumah tango

Reff.. Uda pangusaho cinto
Indak bukak plasma cinto
Hanyo uda di biliek ba kuaso
Uda malangga adat jo sumando

Kok nandak bakuaso panuoh
Tagakkan pondok walou palupuoh
Hati sanang indaj lah rusuoh
Plasma cinto kambang jo tumbuoh

Pondok palupuoh si susuok lantak
Tampek kito ba ranak pinak
Dapek paragie dari panguaso
Plasma cinto tandonyo sumando

( SRY – 171008 )

( 18 ) PITUAH DATUOK
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Danga lah danga pituah Datuok
Pasan kapado rakyat panduduok
Kamanakan anak sarato cucu
Ipa bisan pambayan jo minantu

Dapek pusako tanah pasukuan
Tanah ulayat kampuong nagari
Susuok tanami salo tanaman
Baka hiduik sapanjang hari

Reff.. Tapi kini apo ta jadi
Tanah di ampuoh di jua bali
Dek di kampuong pandatangpun jadi
Akienyo kito manjadi kuli

Tanah warisan si nenek muyang
Untuok ba sawah ba kabun ladang
Paragie Tuhan panupang hiduik
Bukan di jua atou di puluik

( SRY – 011108 )

( 19 ) GADIH MALKUN
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Denai gadih nan malang
Dari ketek Ayah ba pulang
Sanak sudaro alah hilang
Tingga denai diri surang

Surek Pambaco di Majallah
Panjimas jo Al – Muskimun
Di baco minantu di Madinah
Itulah nasib si Gadih Malkun

Reff.. Duo windu lamo bapisah
Kini tibo maso ba tamu
Banduang ratok di Ayia Tawa
Hati nan gadang ba camua rindu

Ayia Manih si Malin Kundang
Tampek denai mandi baranang
Kini larat di Pulau Tamang
Kayuahkan nasib jo uda saying

( SRY – 011108 ).

( 20 ) CANCEBO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Kok babuni unggeh cancebo
Tando kito alah ba buko
Mangarajokan ibadah puaso
Parentah Tuhan nan Kuaso

Dari shubuoh kito puaso
Sasudah makan kukuok ayam
Kok lah kambang bungo pitulo
Badarang kiro ba buko shiyam

Reff.. Ado puaso iruok – iruok
Siang hari singkok pariuok
Purak-purak inyo mangantuok
Bukak tuduong ayie di raguok

Puaso tando urang ba iman
Memang itu di panggie Tuhan
Kok puaso indak dijalankan
Tiko Hari Rayo dak di satokan

( SRY = 210808 )

( 21 ) B I N T A L A K
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Ka bukik ba gulieng ayie
Ka lurah ba anak sungei
Itulah patitieh nan ta ukie
Dari daolu patokkan mulei

Ka ateh indak ba pucuok
Ka bawah indak ba urek
Tanah ulayat indak batukuok
Susuikpun tido ka di buek

Reff.. Jikok sawah ba pamatang
Kalou ladang ba bintalak
Itulah ukuo nan di pasang
Sipadan indak bulie di anjak

Batas ulayat tando alami
Kok lokasi tando buektan
Tanah ulayat pelok lokasi
Tantu tajadi pacakak “an

( SRY – 240808 )

( 22 ) SUMANDO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Kok masuok ka pintu haduong
Alah duduok di kasuo pandak
Adat istiadat musti di jujuong
Urang sumando ba niniek mamak

Urang sumando kacang miang
Mambaok gata kalansang
Urang sumnado langou hijou
Tapanja bangan inyo ba pirou

Reff.. Kalou sumando nandak di asak
Tagakkan lakeh susuok lantak
Kak tingga di rumah mintuo
Jadi sumando kito salamonyo

Urang sumando lapiek buruok
Harato bando indak ba tukuok
Sumando niniek mamak nan iyo
Sudaro manjadi dosanak kito

( SRY – 220808 )
( 22 ) PAGA KANDANG
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Alah biaso sajak daolunyo
Bataranak indak ba kandang
Rumah tango bak itu pulo
Indak bapaga ba pamatang

Banyak rumah indak ba paga
Banyak taranak indak bakandang
Manjadi panieng Pamarentah
Cewang nan mano ka dilarang

Reff.. Siapo nan ka di salahkan
Samo salah kaduonyo
Kayu lah punah dalam hutan
Rimbo gundul sula jadinyo

Kalou rumah alah bapaga
Kok taranak alah bakandang
Rancak rono si Ranah Nata
Kagum badacak urang nan datang

( SRY – 210808 )
( 23 ) PINCALANG KASIEH
Cipt.Shaff Ra alisyahbana

L > Oi adiek nan uda sayang
Mari kayuohkan pincalang kasieh
Lauiktan laweh kito hadang
Untuong salamat sampei ka pasie

P > Oi uda nan adiek cinto
Kayuohlah pincalang kasieh
Hati- hati jadi nangkodo
Jan sampei patah si buah kati

Reff.. L/P Badei datang jo salimbubu
Ombak gadang nan manggajuju
Angkek tumberang sauoh di jatuoh
Dilingkuong taluok kito ba labuoh

L > Rintang-rintang pincalang kasieh
Kadang-kadang ma uji cinto

P > Tanang-tanang ma hadang pasie
Sungkik jo kabie jangan lah lupo

( SRY – 210808 )

( 23 ) ORANG PINTAR
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Orang pintar ada berkata
Masalah tanah di Madina
Walaupun sejengkal tanah
Ulayat adat katanya tiada

Madina bukan Kerajaan
Tapi Mandailing Natal
Ibunya Tapanuli Selatan
Keturunan Raja na Junggal

Reff … Apakah Madina luar Sumatera
Menompang di Indonesia
Kerajaan di gabung jadi Negara
Negara Kesatuan Indonesia

Orang pintar orang Negara
Kami adalah masyarakat
Tanah Air dan udara
Berasal dari tanah ulayat

( SRY – 240808 )

( 24 ) ADU SIASAT
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Hati-hati memilih wakil
Membeli kucing dalam karung
Walaupun harapan secuil
Kajilah rugi di dalam untung

Pilihlah …

Pilihlah ia wakil rakyat
Budi seperti Malaykat
Kalau kursi sudah di dapat
Manusia pelayan masyarakat

Reff.. Memang banyak wakil rakyat
Sudah adakah ia perbuat
Jangan hanya cuma omong
Jadi pengusaha dan pemborong

Kalau jadi wakil rakyat
Penyambung hasrat masyarakat
Bukan jadi pembela aparat
Jadi jagoan mengadu siasat

( SRY – 240808 )

( 25 ) KUDO NAPASU
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Gajah ba gajah-gajah
Pilanduok mati ta impik
Dek karano mancari gaya
Urang lain nan ka di picik

Taka bak cando sipuluik
Di tanak jadi bareh carei
Awo dunie ka di ikuik
Tantu awak ba tepei-tepei

Reff .. Dikacak langan bak langan
Awak pipik di sangko anggang
Tantu tasangkuik di karangkungan
Awak kombolan cimeeh datang

Lah tadorong padi ka bancah
Ta tumbuok biduok ka tabieng
Kok lah sipat antanh baa ka baa
Co kudo napasu nan malengkieng

( SRY – 120908 ).


( 26 ) RACUN KAMEO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Anduok Nata sangkuik Singkuang
Puta sikurup Batu Mundam
Duduok sabanta sambuik piluang
Buka siludup mason an silam

Olak olei urang Tabuyuong
Iru – iruan urang Batahan
Alah mulei urang di kampuong
Buru-buruan mambukak lahan

Reff.. Anduok Nata sangkuik Singkuang
Olak olei urang Tabuyuong
Isuok baka hiduik tabuang
Aka takulei dagang takuruong

Puta sikurup Batu Mundam
Iru-iruan urang Batahan
Ulah siludup siang jo malam
Karu-karuan dagang tatahan


( SRY – 240808 )

( 27 ) JALUOH – JALUOH DOSO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Bancano-bancano di mano-mano
Musibah salalu datang batimpo
Apoko kito kini alah lupo
Apo buek salah nan salamo ko

Panggusuran marajo lelo
Tanah ulayat di bagi-bagi
Milik Allah nan Maha Kuaso
Indak bisa di pajua bali

Reff.. Lampu padam miak dak ado
Mato pancarian ungang pulo
Ago naiek kepieng dak ado
Ulayat diambiek dek pangusaho

Koor ….
Hak rakyat kini di lapa-lapa
Hinggo hiduiknyo kini takapa
Dek ulah banyak kepieng investor
Bisa mangatur ka kantor- kantor

Kini banyak jaluoh-jaluoh doso
Hape computer,internet jo sidi
Indak payah mancaliek nan porno
Dari gambar hinggo ka ujuik asli

( SRY – 250808 )

( 27 ) R A O
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Ala basuo timbako ju pucuok
Ditambah loting mangko manjadi
Kalou Nagari indak di susuok
Timbako pucuok loting ka di cari

Didalam Baralek Seni Budayo
Ado nan bisa jadikan contoh
Main Sinduang jo Tari Salapan
Itulah lambing tando parsatuan

Reff.. Ado Aceh,Melayu Minang jo Rao
Bugih Palembang na jo Bengkulu
Sado suku bagabuong di dalamnyo
Dalam seni budayo sadonyo basatu

Ratok Anduong jo Onang-onang
Itulah RAO di Ranah Nata
Madailieng campuo jo rang Minang
Rao di dalam seni budayo

( SRY – 120908 ).

( 28 ) UDA SHAFF RA
Oleh : Ria Sitty Chaniago

Uda Shaff Ra ..oi uda Shaff Ra
Baris datang mambaok cinto
Cando baboa si kue bika
Ateh bawah di apik baro

Uda Shaff Ra si Bujang Nata
Galak tasengieng indak pa ota
Suko bagaul jo ramah tamah
Paga Nagari si kumbang laba

Reff.. Tibo alek hajat jamuan
Tampek hidangan jo makanan
Makan barapak jo baradat
Uda Shaff Ra contoh ibarat

Uda Shaff Ra rancak junjuongan
Tampek balinduong si induok bareh
Indak pajudi jo mabuok minuman
Pandei macari jo lincah kureke

( SRY – 120908 )

( 29 ) SALAM TEMPEL
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Ala kambang bungo pitulo
Tajarang lamang disingok rumah
Mananti kicou unggeh cancebo
Puaso bonsu salamat tingga

Ala datang pirieng juadah
Tadanga takbir dari musajik
Agie baragie jiran subalah
Lamang katupek jo kue wajik

Reff.. Taqabbalallahu minna wa minkum
Nan bapuaso tantulah maklum
Jalang manjalang sadonyo koum
Tandinyo abih ibadah shaum

Kini lain corak barayo
Pambaok ilang ka urang tuo
Salam temple di mintak pulo
Sudah bakelah uncangpun tibo

Salam tempel budayo cino )
Mangapo kito sato mancontoh ) 2 x

( SRY – 120908 )

( 30 ) JAPUIK ANTARAN
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

L > Oh diek Shaff Ria manga bamanuong
Apo mangana nasib jo untuong
Alah lamo kito ba cinto
Adat ba beda nan mambatasinyo

P > Uda Shaff Ra baitu juo
Piti antaran nan alun ado
Piti panjapuik barapo pulo
Mambuek sampei di siko

Reff… Elok sapakat kito barumbuok
Japuik hantaran samo saparo
Nan makasuik hiduik ka isuok
Sakinah Rahmah barumah tango

L > Adiek lapeh piti panjapuik
Ambo lapeh piti hantaran

P > Jikok talungguok samo di kauik
Kalou baserak kito lungguokkan

L/P > Kepieng hantaran buek syukuran )
Piti panjapuik modal jualan ) 2 x

( SRY – 101008 )

( 31 ) RAUN SABALIK
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

P > Uda , mari raun sabalik
Mancari cangkie jo taritik
Pasie Kajei atou subalik
Mambukak salero jadi asyik

L > Adiek , kito pai ka Tamang
Pulang kampuong pai manjalang
Rayo ketek jo rayo gadang
Ayah umak bahati sanang

L/P > Kito rayo pulang ka kampuong
Samba taritik ka kito santuong
Anak-anak bagadang hati
Basuo samo angku jo uci

P > Mari kito rayo basamo
Pulang kampuong ba suko rio

L > Pueh hati lapeh salero
Koum famili jadi basuo

( SRY – 061008 )

( 32 ) SAMO MARENDO SAYANG ( SMS )
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Es em es , samo marendo sayang
Banang banang cinto di pamedang
Badarieng hape cinto
Dari uda……. , eS eM eS tibo

Darieng-darieng cinto
Dalam hape di rendo
Kirim sms ntuok basuo
Lewat hape bacarito

Reff …. Daripado pai ka singok )
Di nan kalam tampek barondok ) 2 X

Lah tibo es em es cinto
Darieng sayang pulsa kasie
Dalam hape cinto mambaro
Pulsa abih indak ta bayie

eS em es cinto acok tibo
Dalam hape marendo cinto
Pulsa abih indak taraso
Kartu gaul rang mudo- mudo

( SRY – 270106 )

( 33 ) PANDANG PARTAMO
Cipt. Shaff Ra Alisyahbana

Dari Jao ambo marantau
Masuok trans Sikarakara
Pandang partamo ambo tarambau
Sorang nak gadih Ranah Nata

Rajuik sudan cinto dijalin
Marendo kasie sirektan sayang
Bak canto tali pilin ba pilin
Lalu manjadi sahalei tambang


Reff … Bukan cinto dek anak datuok
Bukan cinto karano guru
Pandang partamo hati tasaluok
Cando layang dapek taraju

Oi angin nan barambui
Layang nan kini buek taraju
Jikok dapek do’a nan mangkui
Ka palaminan cinto di tuju

( SRY – 270106 )

( 34 ) PARINGGAN CINTO
Cipt. Shaff Ra Alisyahbana

L > Madung honok cinta di jalin
Padiarma au ro manjujur
Anso di oban maripe kawin
Tai ngon bagas au inda mijur

P > Sakian lamo cinto di rendo
Elok lah uda datang sumando
Di Ranah Nata basandieng duo
Baralek Gadang Alek Sabenggo

L > Au marmaksud ro manjujur )
Inda marmaksud ro sumando ) 2 x

P > Sumando Manjujuo adat leluhur )
Jadi paringgan pamalang cinto ) 2x

L/P > Cinta putus di batas adat
Semenda Jujuran jadi maslahat
Lebih baik kita sepakat
Kedua-duanya kita perbuat

( SRY – 250106 )





( 35 ) LAGU TABU
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Banyak tabu pakaro tabu
Indak sarampak tabu junjuong
Banyak lagu pakaro lagu
Indak sarancak lagu sinanduong

Kalou dimakan tabu sala
Rupo sapanyo bawarna sirah
Kalou banyanyi lagu qasidah
Lagu nasehat banafas agama

Reff… Makan tabu gulo pasie
Rasonyo manih manjalinok
Elok balagu kito pasisie
Syairnyo elok jo saronok

Jangan tanami si tabu pimpieng
Cando manukuok si tabu galah
Jangan banyanyi lagu taripping
Lagu rang mabuok ba sikapotah

Makanlah juo si tabu batuong
Samo gadangnyo jo tabu gagak
Dangakan juo lagu sinanduong
Malapeh rindu nan jo taragak

( SRY – 100211 )














(36) ) GA TIGO
Cipt.Shaff Ra Alisyahbana

Cubolah pikie di jaman kini
Ga Tigo acok tajadi
Paringektan dari Ilahi
Supayo kito pareso diri

Gampo mangguncang dimano-mano
Mamadek tampek sado nan kosong
Urang di bumi lah banyak doso
Iman jo Taqwa banyak nan gosong

Reff.. Galoro nan tibo sakatiko
Tsunami kato urang kini
Pasie nan kotor kanei lepo
Di seka Tuhan jo tsunami

Galodo namonyo si ayie gadang
Banjir banding nan kato urang
Ranah nan alah ba galumang
Di pusi Allah sado nan pirang

( SRY – 210211 ).